Cách xác ??nh n?ng l?c c?a m?t ?ng c? viên l?p trình

H?m tr??c b?n Huyen Chip có post m?t bài v? ?ánh giá h? s? ?ng c? viên, vi?t t?t UCV What we look for in a resume (huyenchip.com). Mình mu?n vi?t thêm m?t bài ti?ng Vi?t ?? ??a ra nh?n ??nh riêng c?a mình v? m?t ?ng c? viên ngành l?p trình, c? th? là ngành C++ developer, ? m?i tr??ng Vi?t Nam. N?u nh? bài c?a Chip nói v? vi?c ?ánh giá h? s? CV thì bài c?a mình t?p trung vào vi?c ?ánh giá trong bu?i ph?ng v?n. ? ?ay mình thêm vào nh?ng chi ti?t ki?n th?c, và c? m?c l??ng theo nh?n ??nh cá nhan, m?c ?ích nh?m ??a ra ??nh h??ng sát s??n c? th? h?n. ??nh h??ng có th? cho ?ng c? viên chu?n b? ph?ng v?n, hi?u tr??c ??nh m?c ki?n th?c c?n có cho các level c?a c?ng vi?c. ??nh h??ng c?ng có th? dành cho c? ng??i ph?ng v?n, và mình s? trình bày r? h?n ? ph?n cu?i bài r?ng nó ??nh h??ng th? nào.

Ki?n th?c và m?c l??ng t??ng ???ng là gì?

? m?c l??ng 17tr-23tr/tháng, m?t ?ng c? viên C++ s? ph?i tr? l?i các cau h?i v? OOP, các keyword, các basic data structure, làm ???c cái bài thu?t toán và tìm ki?m ??n gi?n. Có th? t?m nói ?ay là m?t ?ng c? viên n?m ??, kh?ng “quên b?t” các ki?n th?c trên tr??ng.

? m?c l??ng 20tr-27tr/tháng, ?ng viên c?n ch?ng t? ki?n th?c v? c?ng c?, s?n ph?m th??ng ch? bi?t ??n khi ?? ?i làm. Ví d?, ?ng c? viên bi?t vi?t unit test b?ng tool gTest c?a Google, bi?t vi?t/thay ??i Makefile, c?u hình build project b?ng Autotools. Tùy vào s?n ph?m ?ng c? viên ?? tham gia, h? có th? bi?t thêm các technology ho?c background knowledge khác. Ví d? ki?n th?c t?ng quát v? các security n?u làm s?n ph?m v? fintech, ki?n th?c v? 1 protocol, 3GPP specifications n?u làm s?n ph?m ?ng d?ng telecom, ho?c onStar services n?u làm telematic product (s?n ph?m ph?n m?m xe h?i).

? m?c l??ng 25tr – 35tr, ?ng c? có th? tr? l?i r?t t?t m?t bài toán thu?t toán t??ng ???ng level medium leetcode, ho?c các cau h?i chuyên sau vào background knowledge. Ngoài ra, ? level này, th?ng th??ng ?ng c? viên c?ng làm vi?c v?i các c?ng ngh? khác nhau, nhi?u v? trí ho?c d? án khác nhau. Thành ra ?ay là lúc các cau h?i b? sung v? ki?n th?c ng?n ng? th? 2, ng?n ng? database, ho?c h?i thêm v? ki?n th?c các b?ng c?p tính ch? b? tr? khác mà UCV ki?m ???c.

? khung l??ng này, cá nhan mình c?ng s? chú y ??n code format. Nh?ng ti?c thay, 1 bu?i ph?ng v?n th??ng kh?ng ?? th?i gian ?? yêu c?u ?ng c? viên vi?t m?t ch??ng trình ch?ng t? k? n?ng này. M?t vài cau h?i v? s? d?ng const keyword, cách ??t tên function có l? ph?n nào giúp làm r? coding style c?a UCV.

Mình kh?ng ? level v?i các UCV trên m?c l??ng 35 tr. Nh?ng cá nhan mình có quan ?i?m ph?n ??i vi?t ti?p t?c ?ào sau ?òi h?i ?ng viên v?i ki?n th?c uyên tham. Ly do là ? m?c l??ng này, các cty th??ng tuy?n technical leader, functional owner. Mà m?t ng??i lead t?t kh?ng h?n là ng??i c?n bi?t t?t và làm t?t t?n t?t. Thay vào ?ó, ng??i lead c?n có m?t s? t? ch?t ??c bi?t khác, ví d? nh? t?m nhìn l?a ch?n các gi?i pháp k? thu?t, kh? n?ng phan tích r?i ro d? án. ? level này, ki?n th?c ???c trình bày kh?ng ch? là “what is”, “how to” mà còn là “why”. M?t k? s? trong quá trình làm vi?c, tích l?y ki?n th?c, n?u có t? ch?t s? kh?ng ch? ráng gom cho mình m?t m? ki?n th?c c?ng ngh? ?? lo?i mà còn ??t cau h?i tính phù h?p, th?c ti?n c?a chúng trong t?ng d? án. T? ?ó, h? tích l?y k? n?ng l?a ch?n gi?i pháp, ??nh h??ng cho team khi làm project.

Sát h?ch ki?n th?c c?a UCV có ??m b?o n?ng l?c c?a nhan s? t?t?

?V?i kho?n ch?ng 1 ??n 2 ti?ng ??ng h? ph?ng v?n, th?m chí g?i là sát h?ch ki?n th?c c?a UCV, v?n ch?a có th? ??m b?o ???c nhan s? có trình ?? cho c?ng ty. Th? nh?t, ??i v?i riêng ngành l?p trình này, có th? kh?ng ??nh “learning curve”, m?c h?c t?p ?òi h?i v?n ch?a cao so v?i các ngành khác, ví d? nh? bác s?. Chúng ta ?ang ch?ng ki?n hi?n t??ng th? tr??ng có nhi?u lò ?ào t?o nhan viên l?p trình ng?n h?n – các h?c viên có th? h?c và ?áp ?ng ???c nhu c?u c?ng ty. Các ?ng c? viên có th? “t?”, “fake resume”, ho?c “h?c và chu?n b? th?t t?t” cho bu?i ph?ng v?n ?? v??t qua ???c sát h?ch. Dù là dùng t? gì ?? m? t? hi?n t??ng này ?i n?a, thì chúng ta ph?i c?ng nh?n 1 bu?i ph?ng v?n 1, 2 ti?ng khó có th? tra xét toàn b? ki?n th?c tích l?y trong m?y n?m ??i h?c và ?i làm. Chúng ta l?i c?ng kh?ng có b?ng c?p ch?ng ch? b? tr? nhi?u ?? xác ??nh kh? n?ng c?a m?t UCV cho m?t v? trí l?p trình. V?y thì sao có th? xác ??nh trung th?c h?n trình ?? m?t UCV ? Mình ??t ra m?t s? tiêu chí sau ?ay:

1. S? h?ng hái, n?ng n? kh?ng ??ng ngh?a v?i m?t nhan s? có tìm n?ng, gi?i. Ai xin vi?c mà kh?ng t? ra háo h?c; nó là cái c? b?n nh?t r?i. Thành ra ??ng b? mùi m?n b?i m?t UCV n?ng n?. Cá nhan t?i ngày x?a ?i xin vi?c lúc nào c?ng n? n? c??i, và t? ra mình h?t s?c nhi?t tình. T?i nhi?t tình thi?t, và c?ng siêng n?ng thi?t. Nh?ng nhi?t tình và siêng n?ng ch?a ch?c s? ?em l?i k?t qu? t?i ?u trong ngành k? thu?t. Nó ch? là 1 ph?n nh? trong các y?u t? c?u thành, nh?ng v? tình ?? b? ?ánh giá quá cao.

2. Kh? n?ng suy ngh? ??c l?p, ??t cau h?i m?u ch?t, ?o l??ng r?i ro m?i là cá tính quan tr?ng nh?t ??i v?i ngành l?p trình. T?t c? nh?ng th? trên ???c nhi?u ng??i g?p l?i thành “kh? n?ng phan tích v?n ??”. T?i thì mu?n chia ra ba th? riêng bi?t. Ly do t? bài h?c x??ng máu th?i. ?? bao nhiêu l?n t?i g?p d? án ch?m tr?, code h?ng vì vi?c phan tích yêu c?u khách hàng kh?ng t??ng t?n, thi?u ??t cau h?i sát s??n ?? làm r? c?ng vi?c, hay phan tích logic thi?u ?? x?y ra bug, hay ? y vào phan tích c?a ng??i khác. T?i c?ng ch?a r? ph?i ??t cau h?i trong bu?i ph?ng v?n th? nào ?? sàng l?c UCV v?i nh?ng cá tính x?u, nh?ng mu?n vi?t ra ?? ng?m ngh? thêm

3. Tính ??ng ??i trong c?ng vi?c kh?ng ch? là cau chuy?n ti?u thuy?t ??p. Khi m?t cái bug x?y ra, các team s? ph?i cùng nh?y vào phan tích ly do l?i, và có th? chia vi?c ?? cùng x? ly bug. Tính ??ng ??i trong ngành l?p trình kh?ng là vi?c các thành viên có ch?i than, ??ng ?i?u v?i nhau, mà tùy vào kh? n?ng phan tích và gi?i thích v?n ?? v?i các thành viên. Cái ??u l?nh, b??ng b?nh, nh?ng nói ?úng, và nói r? ràng l?i là c?n thi?t.

4. Code m?t cách k? lu?t ?em l?i hi?u qu?. H?u h?t các cty ??u có nh?ng quy t?t code format h? bu?c nhan viên theo. Nh?ng ?au ?ó gi?a ?? nh?ng standard, template, v?n có ch? cho s? tùy ti?n cá nhan. Mình ?? nhi?u l?n “ng?a m?t” vì nh?ng ki?u ??t tên ho?c comment code kh?ng gi?ng ai, th?m chí gay hi?u l?m cho ng??i ??c code. Mình c?ng ?? g?p reviewer r?t khó tính, và ?òi h?i s? chu?n ch?nh ? t?ng dòng lùi vào, ??t tên function, yêu c?u ?? keyword const, cách comment code v.v... Do ?ó mình ngh? ph?i có cách ?? sát h?ch cách code c?a UCV. Có th? ??a m?t bài code v? nhà?

Bài vi?t này th? hi?n cách nhìn cá nhan c?a mình v? vi?c ph?ng v?n m?t UCV cho ngành l?p trình. Th? nh?t, mình ??a vào m?c l??ng d?a vào quan sát cá nhan, tài li?u l??ng mình có ???c, và d? nhiên có l??ng (??c m?) c?a mình trong ?ó. N?u nó th?p ho?c cao h?n m?c l??ng và level mà b?n ??ng tình thì h?y comment. ? ph?n th? 2, mình bày t? quan ?i?m cá nhan r?ng 1 bu?i ph?ng v?n khó có th? sát h?ch ???c UCV tìm n?ng; nói n?m na, mình c?m giác vi?c ph?ng v?n vi?c làm CNTT ? Vi?t Nam c?ng ch? ngang m?c ph?ng v?n ?i làm nails ? M?. Nhi?u b?n có th? b?t bình v?i so sánh này, nh?ng th?t s? các cty ? n??c ngoài s? sát h?ch r?t k? t? h? s? t?i ph?m, l?i gi?i thi?u t? ??ng nghi?p c?, và c? ?i?m tính d?ng, và h? ?? áp d?ng v?i ?? các ngành ngh? ch? kh?ng riêng gì m?t ngành ?òi h?i trình ?? n?ng l?c nh? ngành l?p trình. ??i l?i h? ch?n vào m?t UCV t?t và g?n bó v?i c?ng ty. Vì th?, mình cho r?ng kh?ng có gì quá ?áng n?u các cty ?òi h?i bu?i ph?ng v?n th? 2, ho?c ra m?t yêu c?u bài t?p v? nhà v?i UCV ?? hi?u r? h?n nhan viên ti?m n?ng c?a h?.

Và ?ay là ??nh h??ng mà khi ph?ng v?n m?t UCV mình s? th?c hi?n.?