Rilindja e Fiks-it…n? epok?n e internetit t? shpejt?!
Para disa, dit?sh kur po uroja nj? mikun tim n? FB p?r dit?lindje, pash? q? n? foton e statusit ishte n? zyr? me nj? telefon fiks…nuk e di p?rse, por mu duk nj? pamje e ?uditshme!
Gjithashtu, n? zyr?n e nj? mikut tim tjet?r, CEO i nj? biznesi t? r?nd?sish?m, gjat? takimit me t? her? pas here biseda jon? nd?rpritej nga nj? zile e ?uditshme…ishte zilja e nj? pajisjeje t? vendosur n? tavolin?n e tij q? kam p?rshtypjen se t? lindurit pas viteve 2000 nuk do e njihnin n?se do t’i pyesje se ?far? ?sht? dhe ?far? funksioni ka. Jam i sigurt se shum? prej tyre do t? hapnin smartphone-in, do t? b?nin nj? search n? Google apo do ta ndanin foton me dik? nga miqt? e tyre n? WhatsApp apo Instagram / Snapchat dhe p?rgjigjen do ta gjenin p?r pun? minutash mbase sekondash.
?sht? nj? TELEFON me linj? fikse…
E p?rdora k?t? paragraf si nj? hyrje t? k?tij artikulli i ngacmuar dhe nga nj? shprehje / quote q? lexova n? nj? blog teknologjie:
“As customer demand for ubiquitous data and content grows rapidly over the coming years, the most successful communications providers will be the ones who can provide seamless high speed connectivity at home, at work, at play, and anywhere in between.”
“Shpejt?si e lart? interneti, n? sht?pi, n? pun?, n? loj? dhe kudo tjet?r”
Jemi t? nd?rgjegjsh?m se gjat? periudh?s s? Covid19, ve?an?risht n? ‘lockdown’ konsumi i internetit nga t? gjith? pati nj? rritje dometh?n?se. Aq volum n? komunikime dhe takime online, Zoom, Teams, Google Meet etj nuk mund t? ishte paramenduar nga askush, as nga kompanit? e ofrimit t? internetit dhe as nga operator?t mobile. N? vazhd?n e pandemis? u vu re se k?to ndryshime n? jet?t tona, m?nyrat se si komunikojm?, bashk?punojm?, edukohemi dhe konsumojm? p?rmbajtje n? t? ardhmen e af?rt do t? vazhdojn? dhe nuk do t? ket? nj? kthim mbrapsht.
Lexo edhe: Jeta me Covid…Post-Covid… Po m? pas?
Edukimi do t? vazhdoj? online apo n? nj? form? hibride, puna nga sht?pia apo bashk?punimi, ashtu si organizimi i mbledhjeve, takimeve n? grupe t? vogla apo t? m?dha n? p?rmasat e konferencave apo koncerteve do t? realizohen online. Ky ?sht? nj? pohim i s? tashmes dhe parashikim i t? ardhmes s? af?rt q? do t? ket? ndikim n? zhvillimin e profesioneve t? reja dhe mund?sive t? reja p?r pun?sim. Pra, impakti i pritsh?m i k?tij trendi do t? jet? i kudogjendur, n? ?do vend dhe cep t? bot?s dhe nj?koh?sisht gjith?p?rfshir?s p?r individ? t? ?do lloj shtrese, moshe dhe p?rkat?sie.
?sht? af?rmendsh q? gjith? k?to ndryshime, t? cilat p?rkthehen n? trende dhe stile t? reja t? t? jetuarit, do t? sjellin nevoj?n p?r p?rshpejtim n? zhvillimin e sh?rbimeve dixhitale dhe p?rmir?simin e infrastrukturave t? reja mb?shtet?se.
E Ardhmja e Edukimit
Nga nj? studim i realizuar nga projekti Aftesi p?r Pun? n? vitin 2020 nd?r gjetjet kryesore t? raportit ishin:
- Duket se m?simi n? distanc? ?sht? pranuar si zgjidhja m? e mir? p?r realizimin e procesit m?simor n? situat?n e krijuar.
- P?rdorimi masiv i platformave dixhitale t? m?simit n? distanc? online k?rkon ende shum? pun? dhe angazhim t? pal?ve, edhe gjat? periudhave normale t? m?simit.
- Mungesa e pajisjeve elektronike dhe mb?shtetja n? internet t? vazhduesh?m e dob?sojn? cil?sin? e m?simit n? distanc? online.
Pjesa m? e madhe ishin nga celulari dhe p?rdornin ‘data’ (t? dh?na) si mjet p?r t’u lidhur online. Kjo krijonte probleme t? vazhdueshme, t? tilla si nd?rprerje gjat? or?s s? m?simit kur binte telefoni dhe v?shtir?si n? p?rqendrim.
P?r t’u kthyer s?rish tek arsyeja p?rse e nisa hyrjen e k?tij artikulli me rastin e telefonit, ?sht? se duket sikur po kthehet n? v?mendje nevoja e funksionimit t? lidhjes p?rmes pajisjes s? lasht?:) por tashm? n? nj? form? moderne…
Rilindja e pritshme e Fiks-it ose Broaband-i Fiks
Tashm? jo e lidhur me imazhin q? kemi pasur, t? lidhur me nj? pajisje, por si nj? linj? e fuqishme nd?rlidhese mes bot?s online dhe individit n? ambientin e sht?pis? apo zyr?s.
Nd?rkoh? q?, n? zyra dhe ambiente pune, linja fikse ?sht? m?nyra e zakonshme q? siguron pun?n e vazhdueshme t? nd?rlidhur p?r t? p?rballuar nevojat n? rritje t? konsumit t? internetit nga kompanit?….n? linjat e sht?pive kemi mbetur prapa.
?sht? e rrall? t? shohim njer?z pa akses n? internet, kjo fal? penetrimit t? pajisjeve celulare dhe rrjeteve t? operator?ve mobile q? e kan? b?r? t? mundur k?t?. Mir?po, p?r t? pasur funksionim t? plot? dhe p?rmbushje t? nevojave n? rritje p?r konsum me internet t? vazhduesh?m shpesh her? p?rdorimi i t? dh?nave nga celulari ?sht? nj? lloj zgjidhjeje por jo e mjaftueshme.
Interneti n? Shqip?ri
Sipas renditjes globale mbi shpejt?sin? e internetit, Shqip?ria renditet shum? mir? n? rang bot?ror p?rsa i p?rket shpejt?sis? s? Internetit celular, por jo e nj?jta vlen p?r rrjetin fiks q? mbetet nj? sfid? n? zhvillim. Ky mund t? konsiderohet nj? oportunitet p?r kompanit? e telekomunikacionit, ku duket se n? Shqip?ri Vodafone Albania po rend shpejt n? k?t? drejtim.
Vitin e kaluar, gjat? situat?s s? r?nduar t? Covid-19, ku nevoja p?r komunikim dhe rrjet t? shpejt?sis? n? t? gjith? vendin ishte n? kulm, ishim d?shmitar? t? blerjes s? Abcom – nj? prej kompanive m? t? m?dha t? ofrimit t? sh?rbimit t? Internetit – nga gjigandi i telekomunikacionit Vodafone. Nj? l?vizje strategjike kjo q? e futi Vodafone Albania n? tregun e linj?s fikse ku Vodafone po jep kontribut t? duksh?m n? rritjen e cil?sis? s? sh?rbimeve fikse.
Pas k?tij integrimi me Abcom, ?sht? shpalosur nga kompania nj? plan investimi prej 100 mln euro me q?llim p?rmir?simin e cil?sis? s? fiksit duke e sjell? at? n? nivelet e mobile.
K?to investime p?rb?jn? nj? hap t? r?nd?sish?m drejt unifikimit t? sh?rbimeve t? komunikimit dhe ofrimit t? sh?rbimeve m? t? mira dixhitale p?r industri t? ndryshme t? ekonomis? dhe bizneseve, fal? rritjes s? kapacitetit dhe shpejt?sis? s? rrjetit mobile dhe fiks.
Askush nuk k?naqet me Pak… T? gjith? duan M? Shum? Mund?si!
Nevoja p?r t? pasur qasje n? internet t? vazhduesh?m, t? pa nd?rprer? dhe me shpejt?si t? lart? mund t? quhet pa e tepruar nj? nevoj? baz? apo e drejt? themelore e njer?zve.
Kjo p?r vet? faktin se nj? qasje e till? n? internet ofron p?r njer?zit mund?si t? barabarta p?r t’u edukuar dhe p?r t? punuar duke ushtruar dijet dhe aft?sit? e tyre pavar?sisht vendndodhjes gjeografike, mosh?s apo shtres?s sociale t? cil?s i p?rkasin.
Rritja e mund?sive p?r edukim dhe pun?sim t? denj? dhe konkurrues n? nivel global ?sht? pik?risht nj? e drejt? q? i takon brezit t? ri q? po rritet dhe del n? tregun e pun?s.
Sipas studimit t? realizuar nga AIMS International Albania & Kosova, “Zhvillimi dhe Riaft?simi i Fuqis? Pun?tore n? Normalitetin e Ri”, jan? 6 grupe t? industris? me potencialin m? t? lart? t? pun?simit p?r t? rinjt? n? Shqip?ri p?rkat?sisht:
- Outsourcing (BPO);
- Sh?rbimet bankare/financiare;
- Software development/IT Solutions;
- Marketingu Dixhital / Web;
- Tregtia me pakic?/; Pasuri t? paluajtshme;
- Turizmi & Akomodimi
Ajo q? v?rej, ?sht? se secili nga k?to grupe t? industris? ofron mund?sin? e kryerjes s? pun?s nga ?do vend dhe performanca e pun?s n? k?to sektor? ?sht? e lidhur ngusht? me performanc?n e rrjetit.
Performanc? e rrjetit do t? thot? nj? lidhje interneti e q?ndrueshme, e cila ka ndikim t? drejtp?rdrejt? n? rezultatet e pun?s. N?se marrim rastin e BPO-ve, t? cilat ofrojn? sh?rbime outsource p?r procese t? ndryshme t? biznesit, performanca e tyre n? komunikim dhe sh?rbim klientele ?sht? t?r?sisht e nd?rvarur nga kjo lidhje dhe nj? lidhje e shpejt? interneti mund t? p?rb?j? nj? avantazh konkurrues t? r?nd?sish?m kur operon n? nj? treg global.
E nj?jta gj? vlen edhe n? rastin e sektor?ve t? tjer? ku tashm? vet?m t? kesh nj? lidhje interneti, nuk ?sht? mjaftuesh?m p?r t? operuar dhe konkurruar n? ?do treg.
Potenciali i zhvillimit ekonomik n? Shqip?ri n? t? ardhmen e af?rt
Vende si Shqip?ria, kan? potenciale t? m?dha zhvillimi n? industrin? e IT.
Sipas raportit t? Emerging Europe, Shqip?ria renditet e para p?r numrin e t? diplomuarve n? IT p?r 100 mij? banor?, (81/100,000 persona n? 2018 dhe pritet t? rritet p?rs?ri).
Studimi i par? ndonj?her? i pavarur i k?tij lloji q? ?sht? kryer n? k?t? rajon, vler?son sektorin e TIK n? 23 vendet e rajonit, duke p?rdorur t? nj?jt?n metodologji p?r t? kuptuar se si, secili vend, kontribuon n? madh?sin? e tregut rajonal.
Me nj? mosh? mesatare 10 vite m? t? ul?t se Bashkimi Europian dhe nj? nivel relativisht t? lart? t? studimeve universitare, Shqip?ria ka kapitalin njer?zor p?r ta zhvilluar industrin? e Teknologjis? s? Informacionit.
Studimi vler?son klim?n e mir? t? t? b?rit biznes duke theksuar se sektori i ICT po b?het burimi kryesor i t? ardhurave nga jasht? p?r ekonomin? shqiptare. Me pagat dhe koston m? t? ul?t t? jetes?s se sa mesatarja europiane Shqip?ria ?sht? b?r? nj? vend t?rheq?s p?r outsource.
Raporti p?rmend axhend?n digjitale t? Shqip?ris?, e cila identifikon zhvillimin e sektorit si nj? prioritet. Kompanit? e k?saj fushe kan? nj? nivel m? t? ul?t takse (5 % nga 15% q? ?sht? tatim fitimit p?r kompanit? n? t?r?si).
N? analogji me politikat dhe prioritetet e Bashkimit Evropian, dixhitalizimi dhe axhenda dixhitale jan? pjes? e programit t? qeveris? edhe p?r Shqip?rin?, duke e par? dixhitalizimin dhe e-sh?rbimet t? lidhura ngusht? me zhvillimin ekonomik dhe social t? vendit si edhe nxit?s t? krijimit t? vendeve t? pun?s p?r t? rinjt?, t? cil?t mund t? pun?sohen n? tregun shqiptar, rajonal e m? gjer?.
Kam bindjen e plot? se ekonomia e ?do vendi, jo vet?m do t? ndikohet pozitivisht nga rritja e konsumit t? sh?rbimeve mb?shtet?se t? internetit, por shansi m? i mir? ?sht? konvertimi n? nj? ekonomi t? Internetit, ku pothuajse t? gjitha proceset e biznesit, transaksionet dhe nd?rveprimi t? arrihen t? b?hen leht?sisht online. Kjo do t? ulte kostot e operimit dhe transparenca n? veprime do t’i jepte hov si nisjes s? m? shum? bizneseve t? reja, te cilat mund t? zhvillojn? ide dhe sip?rmarrje q? operojn? nd?rkomb?tarisht, ashtu edhe progresit t? bizneseve aktuale q? operojn? n? tregun vendas dhe m? gjer?.
Lexo: Raiffeisen Bank n? Kosov? dhe Shqip?ri prezantojn? programin e p?rbashk?t “Elevator Lab 2020”
P?r k?t?, patjet?r q? nga nj?ra an? do t? nevojiten p?rpjekje nga shum? instanca apo operator? t? ndrysh?m p?r edukimin masiv t? popullsis? dhe leht?simin e qasjes n? internet p?r k?do. N? t? nj?jt?n koh?, duhet t? stimulohen investime t? r?nd?sishme strategjike n? infrastruktura q? do mb?shtesin k?to zhvillime, si? jan? teknologjia 5G p?r qasjen nga mobile apo n? linj?n fikse.
Investimet n? broadbandin fiks mendohet se do t? ofrojn? internet me kapacitet t? lart? transmetimi, i cili do t? mund?soj? aplikimin e teknologjive t? reja n? industri t? ndryshme dhe zhvillimin e ardhsh?m t? ekonomis?.
Nd?rkoh? duhe t? kuptojm? se me shpejt?sin? q? zhvillohet teknologjia dhe sh?rbimet e reja dixhitale do na duhet t? vrapojm? p?r t? kapur ritmin. P?rve? kesaj, nj? faktor i r?nd?sish?m ?sht? edhe krijimi i nj? q?ndrimi “mendjehapur” ndaj ndryshimeve t? vazhdueshme.
Sepse di?ka ?sht? e sigurt, e vetmja konstante n? vitet n? t? ardhmen e af?rt, ?sht? ndryshimi!
Nga Gerti Boshnjaku
Tech Enthusiast| Managing Partner MaMo TechnoLabs|Growth Hacker | Sarcasm Overloaded
2 年Gerti, thanks for sharing!