MAATSKAPPYE: SOLVENSIE EN LIKWIDITEIT TOETS
Tiaan Herbst
Certified Business Rescue & Turnaround Practitioner | 18+ Years of Experience | Management Consultant | Financial & Operational Problem Solver
WAT IS 'SOLVENSIE'
Solvensie is die vermo? van 'n maatskappy om sy langtermyn finansi?le verpligtinge na te kom. Solvensie is noodsaaklik om in besigheid te bly, aangesien dit 'n maatskappy se vermo? om in die afsienbare toekoms voort te sit, beweer. Terwyl 'n maatskappy ook likiditeit nodig het om te floreer, moet likiditeit nie met solvensie verwar word nie. 'N Maatskappy wat insolvent is, moet dikwels bankrotskap betree.
Solvensie hou direk verband met die vermo? van 'n individu of besigheid om hul langtermynskuld te betaal, insluitende enige geassosieerde belang. Om as solvent beskou te word, moet die waarde van 'n entiteit se bates, hetsy in verwysing na 'n maatskappy of individu, groter wees as die som van sy skuldverpligtinge. Verskeie wiskundige berekeninge kan uitgevoer word om die solvensie van 'n besigheid of individu te help bepaal.
RISIKO'S VIR SOLVENSIE
Sekere gebeurtenisse kan 'n risiko vir die onderneming se solvensie skep. In die geval van besigheid kan die hangende patentverval risiko vir solvensie inhou, aangesien dit mededingers toelaat om die betrokke produk te produseer, en dit lei tot 'n verlies van geassosieerde tantième betalings. Verder kan veranderinge in sekere regulasies wat 'n maatskappy se vermo? het om besigheidsbedrywighede voort te sit, 'n addisionele risiko inhou. Beide besighede en individue kan solvensieprobleme ervaar indien 'n groot oordeel teen hulle na 'n regsgeding bestel word.
SOLVENSIE VS. LIKIDITEIT
Hoewel solvensie 'n maatskappy se vermo? om langtermynverpligtinge te dek, verteenwoordig, verteenwoordig likiditeit 'n maatskappy se vermo? om sy korttermynverpligtinge na te kom. Ten einde fondse as likiede te beskou, moet hulle onmiddellik toeganklik wees of maklik omskep word in bruikbare fondse. Kontant word beskou as die mees likiede betaalvoertuig. 'N Maatskappy wat nie likiditeit het nie, kan gedwing word om bankrotskap te betree, selfs al is dit solvent, as dit nie sy bates kan omskakel in fondse wat gebruik kan word om finansi?le verpligtinge na te kom nie.
SUID-AFRIKA EN DIE MAATSKAPPYWET
Die Maatskappywet, Wet nr 71 van 2008, is 'n redelike nuwe wet. Dit het ons wette op maatskappye gemoderniseer, wat nogal oud en soms verwarrend was. Die wet is meer spesifiek en duidelik en die bedoeling is om skadevergoeding wat deur persone ly, te beperk, aangesien maatskappygelde soms roekeloos verhandel word. Om vas te stel of 'n Maatskappy solvent is, om te voorkom dat Maatskappye handel terwyl insolvent is wat skadevergoeding aan krediteure sal veroorsaak, verduidelik die Maatskappywet hoe om vas te stel of die Maatskappy solvent of insolvent is.
WAT IS DIE INSOLVENSIE EN LIKWIDITEIT TOETS
Vir enige doel van die Maatskappywet, voldoen 'n maatskappy die solvensie- en likiditeitstoets op 'n bepaalde tyd, indien die oorweging van alle redelike voorsienbare finansi?le omstandighede van die Maatskappy op daardie tydstip:
(a) die bates van die Maatskappy of, indien die Maatskappy 'n lid van 'n groep van maatskappye is, die totale bates van die Maatskappy, as billik gewaardeer, die laste van die Maatskappy of die Maatskappy oorskry of, indien die Maatskappy 'n lid is van 'n groep van maatskappye, die totale laste van die maatskappy, as billik gewaardeer; en
(b) dit blyk dat die Maatskappy sy skulde kan betaal soos wat dit in die gewone loop van sake verskuldig is vir 'n tydperk van 12 maande na die datum waarop die toets oorweeg word, of in die geval van 'n uitkering, 12 maande na daardie verspreiding.
WAAROOR MOET DIE TOETS GEGROND WEES: REKENINGKUNDIGE REKORDS - ARTIKEL 28 VAN DIE MAATSKAPPYWET
Enige finansi?le inligting wat oor die maatskappy oorweeg moet word, moet gebaseer wees op rekeningkundige rekords wat voldoen aan die vereistes van artikel 28 van die Maatskappywet. Artikel 28 sê dat die Maatskappy akkurate en volledige rekeningkundige rekords in een van die amptelike tale van die Republiek moet behou soos nodig om die Maatskappy in staat te stel om sy verpligtinge ingevolge die Maatskappywet of enige ander wet met betrekking tot die opstel van finansi?le state te bevredig. Artikel 28 bepaal verder dat die rekeningkundige rekords by die geregistreerde kantoor van die Maatskappy gehou moet word of beskikbaar wees.
Dit is 'n misdryf vir 'n Maatskappy met die bedoeling om enige persoon te mislei of mislei om akkurate of volledige rekeningkundige rekords te hou, of om rekords te hou anders as op die voorgeskrewe wyse en om enige van sy rekeningkundige rekords te vervals of te vervals, of toelaat dat enige persoon dit doen. Die Korporatiewe en Intellektuele Eiendomskommissie (ook bekend as die CIPC) - waar alle maatskappye geregistreer is, kan die Kommissie 'n voldoeningskennisgewing aan 'n maatskappy uitreik ten opsigte van enige versuim deur die Maatskappy om aan die vereistes te voldoen met betrekking tot die hou van rekeningkundige rekords, ongeag of daardie mislukking 'n oortreding is soos bepaal deur die Maatskappywet.
WAAROP DIE TOETS GEBASEER WORD: REKENINGKUNDIGE REKORDS - ARTIKEL 29 VAN DIE MAATSKAPPYWET
Finansi?le state moet ook voldoen aan die vereistes van Artikel 29 van die Maatskappywet.
Artikel 29 bepaal dat indien 'n Maatskappy enige finansi?le state, met inbegrip van enige finansi?le jaarstate, aan enige persoon om welke rede verskaf, daardie stellings moet:
(a) voldoen aan die finansi?le verslagdoeningstandaarde ten opsigte van vorm en inhoud, indien sulke standaarde voorgeskryf word;
(b) die stand van sake en sake van die Maatskappy redelikerwys voorstel en die transaksies en finansi?le posisie van die besigheid van die Maatskappy verduidelik;
(c) die Maatskappy se bates, laste en ekwiteit, sowel as sy inkomste en uitgawes, en enige ander voorgeskrewe inligting toon;
(d) die datum waarop die stellings geproduseer is, uiteensit en die rekeningkundige tydperk waarop die stellings van toepassing is; en
(e) op die eerste bladsy van die state 'n prominente kennisgewing aandui wat aandui of die state geoudit is in ooreenstemming met enige toepaslike vereistes van die Maatskappywet;
(f) indien nie geouditeer nie, onafhanklik hersien is in ooreenstemming met enige toepaslike vereistes van hierdie Wet; of
(g) nie geouditeer of onafhanklik hersien is nie; en die naam en professionele benaming, indien enige, van die individu wat die opstel van die stellings voorberei of onder toesig het.
Ons gaan volstaan met die vereistes vir finansi?le state hier, aangesien hierdie artikel handel oor die solvensie- en likiditeitstoets. Ons het bogenoemde inligting aangedui dat die solvensie- en likiditeitstoets gebaseer moet wees op die finansi?le state en die finansi?le state moet voldoen aan die Maatskappywet. Volg hierdie skakel om ons artikel te lees oor die vereistes vir finansi?le state soos bepaal deur artikels 28 en 29.
TOEPASSING VAN DIE LIKWIDITEIT EN SOLVENSIE TOETS
Enige persoon of die direksie van 'n maatskappy wat die solvensie- en likiditeitstoets aan 'n maatskappy toepas, moet 'n billike waardasie van die Maatskappy se bates en laste oorweeg, insluitende enige redelik voorsienbare voorwaardelike bates en laste, ongeag of dit ontstaan as gevolg van die voorgestelde verspreiding, of andersins; en kan enige ander waardasie van die Maatskappy se bates en laste oorweeg wat in die omstandighede redelik is.
Tensy die Akte van Oprigting van die Maatskappy anders bepaal, word 'n persoon wat die toets ten opsigte van 'n uitkering toepas, nie as 'n las beskou nie, enige bedrag wat benodig sou word indien die Maatskappy op die tydstip van die uitkering gelikwideer sou word, om die voorkeurregte te vereffen by likwidasie van aandeelhouers wie se voorkeuraandele by likwidasie beter is as die voorkeurregte by likwidasie van diegene wat die uitkering ontvang.
Ingevolge die Maatskappywet beteken 'n 'verdeling' 'n direkte of indirekte oordrag deur 'n Maatskappy van geld of ander eiendom van die Maatskappy, behalwe sy eie aandele, aan of ten gunste van nog een houer van enige van die aandele van daardie maatskappy of van 'n ander maatskappy binne dieselfde groep van maatskappye, hetsy in die vorm van 'n dividend of as 'n betaling in plaas van 'n kapitaal.