Làm sao ?? ?ánh giá “cái ??p”?
Có l? ?ay là cau h?i ?ánh ?? cho b?t kì ai n?u ??t mình vào v? trí c?a ng??i tr? l?i, vì v?n d? th?m m? là chuy?n r?t khó có th? ?o l??ng theo m?t tiêu chu?n c? th? nào ???c. V?y nên ?? ?o l??ng ???c m?c ?? “??p” c?a m?t d? án ?òi h?i c?n ph?i có m?t h? quy chi?u nh?t ??nh ?? ??m b?o r?ng k?t lu?n cu?i cùng v? “??p” “x?u” s? là có c?n c? và th?a ?áng. V?y tiêu chí nào s? dùng ?? ?ánh giá m?t d? án hay m?t thi?t k? là ??p?
Theo ly thuy?t Vòng tròn vàng (Golden Circle) c?a Simon Sinek có ly gi?i m?t cách t??ng ?ói ??n gi?n v? các thành t? c?u thành nên m?t s?n ph?m d?a trên 3 y?u t?: WHY (ly do t?n t?i c?a s?n ph?m ?ó, th?ng th??ng ??ng ngh?a v?i giá tr? c?t l?i c?a s?n ph?m), HOW (cách th?c phát tri?n s?n ph?m, quá trình hoàn thi?n và t?o ra s?n ph?m ?ó), WHAT (s?n ph?m h?u hình, ho?c d?ch v?, ?i?u ???c mua bán, giao d?ch) và h?y t?m coi ?ay là m?t h? quy chi?u c? s? ?? cùng nhau ?ánh giá m?t d? án b?t ??ng s?n nh? th? nào thì ???c g?i là “??p”.
1. WHAT – Ng?i nhà h?u hình
Có l? ?ay là ph?n d? dàng ?ánh giá nh?t ? m?t d? án khi toàn b? hình dáng c?a s?n ph?m t? k?t c?u ki?n trúc, facade, layout, ti?n ích, n?i th?t, … ??u là nh?ng ph?n mà khách hàng ??u có th? d? dàng c?m nh?n tr?c quan, nh?ng ??ng th?i ?ay c?ng là ph?n d? gay ra r?t nhi?u tranh lu?n v? vi?c nh? th? nào m?i là th?t s? “??p” vì ph? thu?c r?t nhi?u vào c?m quan c?a m?i ng??i. Mà c?m quan này là là c? m?t quá trình tích l?y trong ??i s?ng và phát tri?n c?a m?i ng??i, ?i?u ki?n sinh tr??ng, c? h?i ti?p xúc tr?i nghi?m khác nhau hình thành nên nh?ng th? gi?i quan khác nhau, v?y nên kh?ng ?i?u gì là ch?n ch?n khi ?ánh giá r?ng phong cách Hi?n ??i s? ??p h?n Bán c? ?i?n, hay Scandanavian s? h?p d?n h?n Indochina. V?y th? nên n?u ch? ?? d?a vào c?m quan ?? ?ánh giá ??p x?u c?a m?t c?ng trình ki?n trúc thì th?t s? r?t khó ?? kh?ng b? phi?n di?n.
Vi?c ?ánh giá toàn b? ph?n h?u hình c?a m?t d? án tr??c h?t c?n d?a vào tính h?p logic c?a cách b? trí, s?p ??t c?a các kh?i ki?n trúc, s? hài hòa h?p ly có th? là nh?ng tiêu chí c? b?n ??u tiên ?? ?ánh giá khi ??ng tr??c m?t d? án c? th?. Ti?p ??n có th? can nh?c ?ó chính là s? nh?t quán v? ng?n ng? thi?t k?, có th?t s? m?ch l?c và hài hòa gi?a các b? m?n t? ki?n trúc t?i c?nh quan và cu?i cùng là n?i th?t hay kh?ng ? Phong cách thi?t k? có ???c th? hi?n n?i b?t, và phù h?p v?i b?i c?nh chung c?a kh?ng gian xung quanh hay kh?ng ? Là nh?ng ?i?u có th? ?? can nh?c, và hi?n nhiên m?t t?ng th? hài hòa khi s? k?t h?p gi?a các y?u t? trên có s? li?n l?c v?i nhau mang t?i c?m giác d? ch?u cho m?t nhìn là m?t trong nh?ng d?u hi?u ??u tiên cho bi?t r?ng s?n ph?m tr??c m?t th?t s? ??p. Cu?i cùng ?ó là vi?c ?i vào chi ti?t ?? ?ánh giá m?c ?? hoàn thi?n c?a t?ng chi ti?t nh? n?i th?t s? là cách giúp ta ??n g?n h?n v?i m?t k?t lu?n v? ?? “??p” c?a s?n ph?m ?ó. S? thi?u nh?t quán gi?a ?? n?i th?t v?i ng?n ng? thi?t k? chung c?a toàn b? ng?i nhà là l?i th??ng m?c ph?i trong các thi?t k? d?n t?i tình tr?ng “l?ch tone” v?y th? nên m?t l?n n?a, y?u t? hài hòa, b? tr? cho nhau ?? làm n?i b?t ???c phong cách chung c?a t?ng th? m?i là ?i?u ?áng l?u tam nh?t.
?ó là v? ph?n c?ng, nh?ng ?i?u mà khách hàng có th? d? dàng ch?m t?i, c?ng v?i m?t chút tr?i nghi?m cá nhan, hi?u bi?t v? ki?n trúc ho?c có m?t gu th?m m? riêng nh?t ??nh, s? giúp cho khách hàng có ???c m?t ?ánh giá c? b?n và t??ng ??i khách quan v? th?m m? c?a m?t ng?i nhà, thay vì nh?ng k?t lu?n có ph?n c?m tính và v?i vàng.
2. HOW – Cau chuy?n hoàn thi?n
Khách hàng th??ng tr?m tr? ng??ng m? nh?ng b? máy c? h?c ???c ch? tác tinh x?o c?a nh?ng chi?c ??ng h? ??t giá, ho?c nh?ng c?ng ngh? tiên ti?n ???c áp d?ng vào nh?ng chi?c siêu xe, ?i?u này góp ph?n to l?n trong vi?c t?o nên s? ?n t??ng c?a s?n ph?m xa x? v?i khách hàng. Cau chuy?n v? quá tình hoàn thành s?n ph?m lu?n ???c coi nh? m?t “keys selling point” quan tr?ng trong vi?c nang cao giá tr? c?a dòng s?n ph?m xa x?, ??ng th?i t?o nên ???c s? tran tr?ng c?a khách hàng qua ?ó ?nh h??ng m?nh m? t?i s? nhìn nh?n th?m m? c?a h?. ??i v?i b?t ??ng s?n thì có ??i chút thi?t thòi khi t?i th? tr??ng Vi?t Nam ?ay v?n còn ???c xem xét d??i khía c?nh tài s?n, kênh ??u t? nhi?u h?n là m?t m?t hàng xa x?. Dù r?ng ?? có th? xay d?ng m?t d? án, m?t c?ng trình ki?n trúc ??i khi ch?a ??ng c? man là c?ng ngh?, k? thu?t xay d?ng c?ng v? cùng ph?c t?p ?? có th? t?o nên m?t thành ph?m hoàn thi?n.
Có l? vì y?u t? “xay d?ng” có ph?n kh? khan nên ??i lúc khi?n cho s? nhìn nh?n v? th?m m? c?a quá trình hình thành m?t b?t ??ng s?n ch?a ???c coi tr?ng. ??n c? nh? trong các d? án b?t ??ng s?n hàng hi?u ?? có ???c thành ph?m ?ng y nh?t và sát v?i nguyên tác thi?t k? ban ??u thì m?i món n?i th?t trong d? án ??u tr?i qua quá trình s?n xu?t m?u, ki?m ??nh m?u, nghi?m thu, tinh ch?nh (n?u có) theo yêu c?u t? phía nhà v?n hành. Riêng ??i v?i c?ng ?o?n s?n xu?t m?u ?? ?? ?? ch?ng minh s? kì c?ng c?a quá trình này. M?i b?n màu thi?t k? s? ???c in th? trên gi?y và so sánh v?i thi?t k? g?c, tr??c khi ???c in lên v?t li?u m?u. Quá trình này th??ng di?n ra 3 – 4 l?n th?m chí nhi?u h?n n?u nh? màu c?a thi?t k? có ?? khó cao và v?t li?u in ?òi h?i ch? tác ph?c t?p. Và còn r?t nhi?u nh?ng ti?u ti?t khác mà n?u ch? l??t qua m?t cách h?i h?t s? khó lòng có th? nh?n ra giá tr? và s? ??u t? tam huy?t ??n nh??ng nào c?a ??n v? phát tri?n d? án.
N?u nói v? ??p hình th?c c?a m?t b?t ??ng s?n là nh?ng gì có th? d? dàng nhìn ???c b?ng m?t th??ng, thì cau chuy?n ??ng sau quá trình ki?n t?o nên d? án ?ó chính là v? ??p n?i dung mà ?òi h?i s? kiên nh?n c?a khách hàng, ?? l?ng nghe, ?? hi?u và ?? tran tr?ng.
3. WHY – Giá tr? c?t l?i
“K? c? khi ?eo trên tay chi?c ??ng h? ??t ti?n nh?t th? gi?i, thì kh?ng ai có nhi?u h?n ng??i khác 1 phút giay nào trong cu?c ??i”. V?n d? giá tr? c?a m?t chi?c ??ng h? kh?ng ch? d?ng l?i ? ch?c n?ng xem gi?, hay s? kì c?ng c?a vi?c ch? tác, ho?c v?t li?u hoàn thi?n. Giá tr? l?n nh?t c?a m?t chi?c ??ng h?, hay m?t món hàng xa x? ??n t? giá tr? tinh th?n v? giá, giá tr? c?t l?i mà ng??i s? h?u có ???c s? ??ng c?m và tran tr?ng, ?i?u mà kh?ng ti?n b?c nào có th? ?o l??ng ???c. Giá tr? b?t ??ng s?n ph?n nào ch?a làm t?t ???c cau chuy?n xay d?ng ???c giá tr? c?t l?i, ?i?u ?ó khi?n cho th? tài s?n này v?n còn m?i loay hoay trong vi?c kh?ng ??nh giá tr? v? hình c?a mình. Tuy nhiên, t??ng lai ?ó s? d?n ???c thay ??i khi ngày nay v?i s? ra ??i c?a dòng s?n ph?m b?t ??ng s?n hàng hi?u, c?ng h??ng v?i t?ng l?p “ti?n m?i” v?i nh?ng ?òi h?i cao h?n v? giá tr? c?a m?t ng?i nhà. M?t ng?i nhà mang ??n s? t? hào, kh?ng ??nh ??ng c?p và ??c bi?t th? hi?n ???c cá tính c?a ch? s? h?u, là nh?ng tinh hoa nh?t mà m?t s?n ph?m b?t ??ng s?n có th? ??t ???c ?? v??n t?i v? ??p tr?n v?n.
Hình th?c – N?i Dung – Giá tr? c?t l?i, s? th?t khó ?? có th? tìm ra m?t s?n ph?m có th? ??t ???c ??y ?? nh?ng tiêu chí ?ánh giá trên ?? có th? k?t lu?n là ??p. Và c?ng th?t là kh?t khe khi ?òi h?i nhi?u nh? v?y v? cái ??p, nh?ng ch?ng ph?i r?ng nh?ng con ng??i duy m?, lu?n khát khao cái ??p th?t s? v?n v?n là nh?ng con ng??i kh?t khe hay sao ? Và n?u ?? m?t ng??i s?n sàng tr? m?i giá ?? s? h?u cái ??p thì thi?t ngh? ?ánh giá g?t gao nh? trên c?ng th?t là x?ng ?áng.
Nguy?n Lê Qu?c Nhan