Bulletin 0??1??4?? – Chitosan: Gi?i pháp b?n v?ng m?i cho x? ly n??c th?i ch? bi?n th?y s?n

N??c th?i là m?t ngu?n tài nguyên có giá tr? nh?ng v?n ch?a ???c khai thác hi?u qu?, v?i ti?m n?ng ?áp ?ng h?n 13% nhu c?u dinh d??ng trong n?ng nghi?p toàn c?u (Qadir, 2020). Các ph??ng pháp x? ly hóa h?c truy?n th?ng, m?c dù hi?u qu? trong vi?c lo?i b? các ch?t ? nhi?m nh?ng l?i h?n ch? kh? n?ng thu h?i và t?n d?ng các d??ng ch?t trong n??c th?i. Quá trình này kh?ng ch? làm m?t ?i m?t l??ng l?n ch?t dinh d??ng mà còn t?o ra bùn th?i nguy h?i v?i hàm l??ng kim lo?i cao, khi?n cho vi?c qu?n ly n??c th?i tr? nên t?n kém và kém b?n v?ng.??

Trong nghiên c?u này, Chitosan – m?t polymer t? nhiên, an toàn và kh?ng gay ??c h?i – s? ???c ki?m tra kh? n?ng x? ly n??c th?i ? nhà máy ch? bi?n cá. K?t qu? cho th?y Chitosan có th? lo?i b? ??n 90% ch?t r?n l? l?ng (TSS) và gi?m 30% nhu c?u oxy hóa h?c (COD) khi s? d?ng li?u l??ng 30 mg/L ? pH 6.0. Ngoài kh? n?ng x? ly n??c th?i hi?u qu?, bùn t?o ra t? quá trình này kh?ng nguy h?i, có th? t?n d?ng làm phan bón ho?c th?c ?n ch?n nu?i, góp ph?n thúc ??y m? hình kinh t? tu?n hoàn.?

M?i ngày, nhà máy ch? bi?n h?i s?n có th? phát sinh m?t l??ng l?n n??c th?i ch?a hàm l??ng cao các ch?t dinh d??ng, ?i?u này kh?ng ch? gay áp l?c lên h? th?ng x? ly n??c mà còn d?n ??n l?ng phí tài nguyên. Chitosan có kh? n?ng keo t? sinh h?c và than thi?n v?i m?i tr??ng, giúp x? ly n??c th?i b?n v?ng và t?o ra bùn th?i kh?ng ??c h?i, h??ng ??n thu h?i dinh d??ng t? n??c th?i. Nghiên c?u này t?p trung ?ánh giá hi?u qu? c?a Chitosan acetate và Chitosan lactate, hai d?ng mu?i d? hòa tan trong n??c c?a Chitosan, trong vi?c gi?m TSS và COD, hai ch? s? quan tr?ng trong ?ánh giá ch?t l??ng n??c.?

TH?NG TIN CHUNG

??a ?i?m: Havana, Cuba?

N?m: 2016?

Lo?i Chitosan: Chitosan acetate và Chitosan lactate?

Th?ng s? k? thu?t Chitosan:?

+ Ngu?n g?c: Panulirus argus (t?m hùm)?

+ Kh?i l??ng phan t?: 275 kDa?

+ ?? deacetyl hóa: 75%?

Th?ng tin n??c th?i: ???c thu th?p t? nhà máy ch? bi?n cá ? Pinar del Río, Cuba. Lo?i n??c này ch?a ch?t ? nhi?m h?u c? và dinh d??ng (máu, ch?t nh?y, d?u, m?nh th?t,...?

THI?T K? TH? NGHI?M

Quy m? th? nghi?m: Jar Tests??

Các bi?n trong thi?t k? thí nghi?m:?

+ pH (A): 6.0 – 8.0?

+ Li?u l??ng Chitosan (B): 24 – 36 mg/L?

K?T QU?

?????? Hi?u qu? keo t?: Lo?i b? 70–90% TSS, trong khi gi?m COD 26–30%. Chitosan lactate cho th?y hi?u su?t t?t h?n, ??t ???c kh? n?ng lo?i b? 90.6% TSS và gi?m 30.4% COD ? pH 6.0 v?i li?u l??ng 30 mg/L, so v?i kh? n?ng lo?i b? 84.0% TSS c?a Chitosan acetate và gi?m 23.9% COD ? pH 7.13 v?i li?u l??ng t??ng t?.

?????? ?i?u ki?n keo t? t?i ?u: S? d?ng ph??ng pháp b? m?t ph?n ?ng (RSM), Chitosan lactate lo?i b? ???c 89,5%? TSS và gi?m 30,4% COD ? pH 6.0 và li?u l??ng 29,5 mg/L. ??i v?i Chitosan acetate, ??t hi?u qu? t?i ?u? ? pH 7,13 v?i li?u l??ng? 28,29 mg/L, v?i hi?u qu? lo?i b? TSS ??t 84,0% và gi?m COD 23,9%. Vi?c s? d?ng quá li?u làm gi?m hi?u qu?, do ?ó c?n ph?i ki?m soát chính xác các tham s? ?? ??m b?o quá trình x? ly hi?u qu?.?

B?ng 1: T?i ?u hóa s? h?c b?ng ph??ng pháp RSM (*) cho quá trình keo t? b?ng mu?i Chitosan.

Ghi chú: Các giá tr? ???c t? ?? v??t quá tiêu chu?n ch?t l??ng n??c x? th?i, trong khi các giá tr? ???c t? xanh ?áp ?ng tiêu chu?n ch?t l??ng n??c x? th?i; (*) RSM (Response Surface Methodology) là m?t ph??ng pháp th?ng kê và toán h?c dùng ?? t?i ?u hóa và phan tích m?i quan h? gi?a các bi?n ??u vào và k?t qu? ??u ra; (**) Theo Tiêu chu?n Cuba NC-27 (1999), NC93-105 (1987).?

Chitosan acetate và lactate có kh? n?ng gi?m TSS và COD n??c th?i ch? bi?n cá hi?u qu?. Trong ?ó, Chitosan lactate ??t ???c t? l? lo?i b? TSS là 89.5% và gi?m COD 30.4%, v??t tr?i h?n so v?i Chitosan acetate, v?i t? l? lo?i b? TSS 84.0% và gi?m COD 23.9%. H?n n?a, Chitosan cung c?p m?t l?a ch?n an toàn và than thi?n v?i m?i tr??ng thay th? các hóa ch?t truy?n th?ng trong x? ly n??c th?i ch? bi?n th?c ph?m. Nh? ?ó, cho phép tái ch? bùn thu h?i ?? s? d?ng trong n?ng nghi?p, t?o ra giá tr? gia t?ng và gi?m thi?u phát th?i.??

C?ng ty C? ph?n Th?c ph?m Vi?t Nam (VNF) có kh? n?ng cung c?p m?t danh m?c ?a d?ng các s?n ph?m Chitosan nh? vào c?ng ngh? sinh h?c tiên ti?n, cho phép ?i?u ch?nh các th?ng s? nh? ?? nh?t, deacetyl hóa, ?? tan và các d?n xu?t khác (HCl, Lactate, Acetate) ?? ?áp ?ng nhu c?u ?a d?ng trong x? ly n??c. VNF ?? h?p tác thành c?ng h?n 10 d? án x? ly n??c v?i các nhà máy ch? bi?n th?c ph?m, ch?ng minh Chitosan kh?ng ch? c?i thi?n hi?u su?t x? ly n??c mà còn h? tr?? thu h?i dinh d??ng t? n??c th?i. VNF hoan nghênh các c? h?i h?p tác và ??a s?n ph?m ??y h?a h?n này ti?p c?n v?i th? tr??ng. H?y liên h? v?i chúng t?i ngay h?m nay ?? cùng nhau h?p tác và thúc ??y các gi?i pháp x? ly n??c th?i b?n v?ng.?

Ngu?n: Mario A García (2016) Treatment of Wastewater from Fish Processing Industry using Chitosan Acid Salts LINK?