24 mars 1999 : Kur Qielli i (ish) Jugosllavis? p?rflakej nga bombardimet e NATO-s

Po sh?noj me drit? t? qiririt. Ka kaluar m? shum? se nj? or? nga shenja e alarmit p?r rrezik nga bombardimet dhe oshtima e par? e raketave t? NATO-s. Nuk e di cilat caqe jan? q?lluar. Nga ballkoni i sht?pis? n? Velani, prej nga shihet nj? pjes? e Rrafshit t? Kosov?s dhe ndalet n? malet e Drenic?s, shkreptiu si vet?tim?. Mund t? ishte Goleshi. Ato ishin t? shpejta dhe s’mund num?rova sa her?. Jehona e krismave erdhi m? von?. ?sht? nj? ndjenj? e pap?rshkrueshme. Po ndodh di?ka q? e ke d?shiruar aq koh? e s’ke pasur si ta realizosh. Nj? shqet?sim i pap?rjetuar deri n? k?to ?aste. Dua ta pranoj se k?to q? po i sh?noj, po i shkruaj me nj? fije frik?, por edhe me k?naq?si p?r di?ka t? d?shiruar, t? pritur

E premte, 19 mars 1999 -

Zyrtarisht kan? mbetur vet?m edhe dy dit? dim?r. Por, druaj t? zgjatet. Edhe k?shtu ishte nj? dim?r i gjat?. M? ?sht? dukur nga m? t? r?ndit n? k?to gati gjasht?dhjet? vjet?t e mia. Kadare do ta quante ndoshta dim?r i vetmis?. Kam inspirim t? shkruaj p?r “Rilindjen”. Konferenca e Parisit p?r Kosov?n ka p?rfunduar. T? gjith? jemi me impresionet nga akti i n?nshkrimit t? Marr?veshjes mbi statusin e p?rkohsh?m t? Kosov?s. Por sa do t? zgjas? p?rkohshm?ria? E pastaj, ?far? statusi? E komentojm? me shok?t n? kafiterin? “Edi”. Nj? moment i ?nd?rruar nga t? gjith?. Kot e prit?m D? Golin serb. Ting?llon neveritsh?m pohimi i diplomatit rus, Boris Majorski, se “…p?r Tango duhen dy”, kur n? Kosov? nuk po vall?zohet. K?tu po vdiset. Mungoi g?zimi p?r k?t? akt historik.

Millutinoviqi mbush ekranin me at? buz?qeshjen e tij neverit?se.

?’mund t? pritet: Paqe, apo vdekje t? reja?

Pun?t kan? hyr? n? pist?n e zgjidhjes. Radiot kumbojn? gjith? dit?n e nat?n me lajmet p?r Kosov?n e rreth Kosov?s. Tash dy dit? pa “Kosov?n sot”.

Nj? mikesh? m? th?rret me telefon nga Londra: “Kam informata nga dora e par?. NATO hyn n? Kosov? me hat?r a me zor”.

Delegacioni i Serbis?, q? nuk kishte marr? pjes? n? aktin e n?nshkrimit t? Marr?veshjes, luan rol gjoja diplomatik. Por, del shum? qesharak kur ndesh n? dyer t? mbyllura t? nd?rtes?s ku ishin b?r? bisedat.

E shtun?, 20 mars -

Para dyqanit, ku furnizohem zakonisht, takoj fqinjin. “Jam i tmerruar. M? duket se jemi populli m? i vetmuar n? bot?. Kam frik?”, ani pse asnj?her? n? histori nuk kemi qen? t? rrethuar me m? shum? miq se tani. Jan? miq q? na kuptojn?, apo nga m?shira – v?shtir? t? dihet. Ia them k?shtu.

Para ish-Bank?s s? Lubjan?s, ku ishte selia e OSBE-s?, ishte qet?si vdekjeje. Xhipat ngjyr? portokalli s’jan? m?. I kishim par? n? mbr?mje n? kolon? duke l?shuar Kosov?n. Ikja e tyre g?zonte, por edhe frik?sonte. Ikja e tyre paralajm?ron stuhin?. Bombardime do t? ket?, por ?’do t? ndodh? me ne. Viliam Voker, shefi i verifikator?ve t? OSBE-s?, pasi n? Han t? Elezit i kishin v?n? vul? n? pasaport? q? ia ndalonte hyrjen e serishme n? Kosov?, deklaroi me krenarin? amerikane: “Her?n tjet?r n? Kosov? do t? futem pa pasaport?!”

N? kafenen? “Edi” s’ishte ajo tollovia e zakonshme. As n? “Dora”. Fytyrat jan? t? njohura, t? bashk?qytetar?ve. Takohem me Ibrahim Osmanin, korrespondentin e “Z?rit t? Amerik?s”. Ka luftime n? t? gjitha frontet, - m? thot?. Ibrahimi nuk thot? asgj? pa e verifikuar mir?. Sa her? m? ka interesuar e v?rteta, e kam pyetur at?. Mendja m? shkon menj?her? te Liraku. Ai ka muaj q? ka shkuar n? U?K, n? Zon?n e Llapit.

N? lajmet e or?s tre t? pasdites t? “Z?rit t? Amerik?s” marr vesh se ?sht? sulmuar Barileva. Zjarri po i afrohet Prishtin?s. N? Barilev? e kam mbes?n, ?ik?n e v?llait. Ajo nuk ka n? Kosov? k? m? af?r se mua. Prind?rit e i v?llai kan? shkuar para disa vjet?sh n? Amerik?. N? Prishtin? e ka edhe t? motr?n. E th?rras Valbon?n me telefon n?se dinte p?r fatin e saj, t? dy f?mij?ve e t? bashk?shortit. K?tu jan? t? gjith?. Kishte ikur n?p?r flak?. I shoqi, Fadil Rexha, kishte ardhur n? k?mb?.

Rruga p?r Podujev? ?sht? mbyllur. Prap? e kujtoj Lirakun.

N? mesnat? m? th?rret djali tjet?r, Arianiti, nga Londra. P?r Lirakun mos u b?j merak. Sh?ndosh e mir? ?sht?. Nuk ka pasur mund?si, m? thot?, t? t? marr? me celularin.

E diel, 21 mars -

U zgjova me ankth. ?’mund t? ket? ndodhur. N? shitoren e af?rme vjedh me sy vitrin?n. Edhe sot paska dal? “Koha ditore”.

Me droj?n e zakonshme b?j rrug?n nga Velania n? qend?r t? qytetit. N? “Dora” takohem me miqt?. Me Agim Kasapollin, sportist e komentator sportiv i dikursh?m i TV Prishtin?s, shk?mbejm? mendime.

Agimi: M? ka marr? malli p?r t? dielat e dikurshme. Ato i p?rjetoja si festa. K?naqesha vet? dhe i arg?toja t? tjer?t.

A do t? vij? nj?mend ajo dit? t? dalim lirisht, t? mbushim stadiumet dhe t? b?rtasim p?r pik? t? qejfit, t? zbrazemi duke anuar p?r nj?r?n skuad?r ose duke e shar? tjetr?n? – e pyes.

Belul Beqaj, analist politik, jo gjithmon? optimist, pohon se do t? vij? NATO. Ajo do t? nd?rhyj?.

?do dit? ?sht? von?, - shton Qamil Hasani, ish-redaktor i TV Prishtina.

Nuk mund ta marr me mend se prap? do t? dalim pa droj?, t? ecim pa vjedhur me v?shtrim mos ke af?r polic? serb?, t? sh?tisim nat?n e dit?n pa frik?.

N? mbr?mje, rreth or?s 20, nga Londra m? pyet djali: ?’po ndodh n? Velani? I p?rgjigjem: Qet?si! P?r ?do eventualitet formoj numrin e Ibrahim Osmanit p?r ta pyetur ?’po ndodhte rreth meje.

Sipas informatave q? kam, jan? vrar? kat?r polic? dhe nj? ?sht? plagosur n? rrug?, jo larg sht?pis? s? Fadil Hoxh?s. Nga fqinj?t marr vesh se e t?r? lagjja ishte e rrethuar. Prita ardhjen e polic?ve dhe tortur?n. K?shtu kishte ndodhur ndonj? nat? m? par? edhe n? lagjen e Emshirit. Duket fronti po bartet n? qytet. Do t? na ndodh? si n? Sarajev?, e bluaj me vete. Duhet ta shijojm? helmin e luft?s edhe ne n? qytete, - sikur dua t’i jap vetes zem?r.

TVSH-ja, n? ditarin e or?s 20 e 30 minuta njofton p?r luftime n? t? gjitha frontet, p?r civil? t? vrar? e t? arrestuar n?p?r sht?pit? e tyre.

E h?n?, 22 mars -

Nga dritarja e sht?pis?, n? Velani, shoh udh?kryqin af?r bibliotek?s s? f?mij?ve “Hivzi Sylejmani”, te Taukkbah?ja. Grupe polic?sh ndalin secilin kalimtar. ?sht? larg dhe nuk mund t’i dalloj fytyrat. Por dallohen qart? l?vizjet e ashpra t? polic?ve. M? von? marr vesh se n? at? pik? kontrolli e torturash ia kishin thyer pes? brinj? r?ntgenologut dhe kush?ririt tim, Hamdi ?elajt, 60 vje?.

“E vetmja gj? q? m? pyet?n ishte: ?far? komb?sie je? Dhe kur u thash? shqiptar, m’u hodh?n sip?r si bisha me shqelma, qyta e gryka arm?sh” – m? tregoi.

Por jo vet?m at? e kishin torturuar. Edhe djalin e tij, Valonin, 12-13 vje?, e kishin nxjerr? nga vetura, e kishin goditur me qyt? t? automatikut disa her?.

Qyteti duket krejt i zbraz?t. Kafiterit? jan? pa njer?z. ?far? do t? ndodh?? – pyet secili. N? Beograd vjen Holbruk. A do ta bind Millosheviqin ta n?nshkruaj? paqen. Njer?zit, aq sa e d?shirojn? sulmin e NATO-s, aq edhe ia kan? frik?n. I druajn? asaj: Kur s’ke ?’i b?n kalit, i bie samarit. I t?r? mllefi ndaj NATO-s mund t? shkarkohet mbi shqiptar?t. Dirigjenti, Bahri ?ela, megjithat? lutet: I dh?nt? Zoti forc? e nuk e pranon. E d?shironte sulmin mbi Serbin?.

N? “Dora” bisedojm? me Fehmi Aganin. “N?se nuk e pranon Marr?veshjen (e mendonte Millosheviqin), bombardimet do t? fillojn? para s? enjtes. Kjo ?sht? e sigurt” – thot? ai.

Rruga Podujev?-Prishtin? vazhdon t? mbahet e mbyllur. Nga Liraku nuk kam lajme. N? mbr?mje me telefonon Ibrahim Kadriu: A d?gjove, kiamet ishte b?r? n? qytet. N? kafe “Koha” ?sht? vrar? Arianit Kelmendi, 30 vje?, kurse n? “Magic” Adriana Abdullahu, aktore. Te Bregu i Diellit ?sht? gjetur i vrar? Kushtrim Gashi.

Banor?t e dy paralagjeve t? Prishtin?s – e Mati?anit dhe e Spitalit, e kan? kaluar nat?n jasht?. Askush nuk din t? shpjegoj? ?far? ka ndodhur.

E mart?, 23 mars -

Shkollat shqipe nuk punojn?. Qyteti praktikisht ka vdekur. Shihen vet?m ata q? nj? hall i madh i ka qitur n? rrug? dhe – polic?t, ai dekor i gjith? k?tyre vjet?ve, q? na ka nxir? jet?n. Nga frontet e luft?s – lajme shqet?suese. N? Suharek? policia ka ekzekutuar shtat? shqiptar? p?r nj? polic serb t? vrar?. Nga Skenderaj njoftohet p?r gjasht?mb?dhjet? shqiptar? t? tjer? t? ekzekutuar. Televizionet e huaja japin pamje tmerruese nga an? t? ndryshme t? Kosov?s. Shihen kolona njer?zish duke ikur, sht?pi e fshatra t? t?ra n? flak?.

?’pret? – m? pyet fqinji, Idriz Krasniqi, gjithmon? kureshtar ta dinte mendimin tim, duke kujtuar se jam parashikues i mir?.

Pse nuk m? pyet: ?’dua? - i shmangem p?rgjigjes, t? cil?n nuk e kisha t? sigurt.

E pra? – e vazhdon ai.

Bombardim! – ia kthej, i sigurt se ia b?ja qejfin atij e vetes. Zaten, pas gjith? atyre p?rgatitjeve, mitingjeve e fjal?ve t? kreut politik e ushtarak serb s’mund t? pritej ndonj? vendim paq?sor.

B?m? gjith? ?’mundem, tani do t? b?jm? at? q? duhet, - tha Klinton. Nd?rkaq Hollbruk, pas vizit?s dhe p?rpjekjes s? d?shtuar p?r ta bindur Millosheviqin, iu drejtua Solan?s: Un? e p?rfundova timen, tani NATO-ja e ka fjal?n. N? “Z?rin e Amerik?s”, n? lajmet n? gjuh?n serbe, Solana dhe Klarku njoftuan bot?n: Kemi marr? vendim t? sulmojm?.

Nga klasa politike shqiptare, i vetmi q? u deklarua pas shpalljes s? vendimit t? NATO-s, ishte Rexhep Qosja.

“Mos e l?shoni vendin. Dita e fitores ?sht? af?r dhe at? duhet ta presim n? Kosov?” – tha ai.

Jugosllavia shpalli gjendje shtetrrethimi – t? rrezikut t? drejtp?rdrejt? nga lufta. Ne n? Kosov? jemi m?suar me k?t? gjendje. Tash tet?mb?dhjet? vjet.

Njoftohet se Maqedonia ka mbyllur kufirin, kurse Shqip?ria ka ngritur shkall?n e gatishm?ris? luftarake.

T? dy djemt? e Ibrahimit (Kadriut) kan? kaluar kufirin pa pengesa. U g?zova. Mevlydja, bashk?shortja e tij, do t? jet? m? e qet?.

E m?rkur?, 24 mars -

Po sh?noj me drit? t? qiririt. Ka kaluar m? shum? se nj? or? nga shenja e alarmit p?r rrezik nga bombardimet dhe oshtima e par? e raketave t? NATO-s. Nuk e di cilat caqe jan? q?lluar. Nga ballkoni i sht?pis? n? Velani, prej nga shihet nj? pjes? e Rrafshit t? Kosov?s dhe ndalet n? malet e Drenic?s, shkreptiu si vet?tim?. Mund t? ishte Goleshi. Ato ishin t? shpejta dhe s’mund num?rova sa her?. Jehona e krismave erdhi m? von?. ?sht? nj? ndjenj? e pap?rshkrueshme. Po ndodh di?ka q? e ke d?shiruar aq koh? e s’ke pasur si ta realizosh. Nj? shqet?sim i pap?rjetuar deri n? k?to ?aste. Dua ta pranoj se k?to q? po i sh?noj, po i shkruaj me nj? fije frik?, por edhe me k?naq?si p?r di?ka t? d?shiruar, t? pritur.

Nga Kodra e Diellit Bashkim Bokshi m? njofton me telefon: Ajvalia n? flak?. Edhe Aeroporti n? Sllatin? digjej. N?p?r sht?pi terr. Tamam ambient lufte. Kujtoja se lufta dukej e till? vet?m n?p?r filma.

Radio Evropa e Lir? njofton p?r caqet e goditura. Aq po ua kam lakmi, deri edhe b?hem xheloz, koleg?ve q? raportonin. Ata po sh?nonin historin?. Un? do t? k?naqem me mbajtje ditari. Tash e tutje jo p?r Evrop?n e Lir?.

NATO p?r her? t? par? n? historin? e vet bombardon nj? vend sovran.

Larg, n? periferi t? Prishtin?s, nga Velania e demonstratave studentore t? 1997-s, flaka luan valle me terrin. Rreth or?s 21 d?gjohet nj? kollitje mitralozi. Duket sikur vjen nga Kodra e Trimave.

Gjith? nat?n mbeta pa gjum?, duke ndjekur goditjet e NATO-s rreth e rreth Prishtin?s.

E enjte, 25 mars -

Me terr erdhi Valdetja, e bija e v?llait tim. Erdha t? rri me ty, ose eja posht?, n? Ulpian?. S’t? l? vet?m. Mezi e binda t? kthehej te f?mij?t dhe burri, n? banes?n e v?llait. M? dukej se prej asaj lart?sie e shihja m? mir? vdekjen e Serbis? n? Kosov?. Iliren, me mbesat Bardhen e Rozaf?n, i kisha p?rcjell? para disa jav?sh p?r n? Strug?, te prind?rit e saj. Pata frik? t’i ndalja. Liraku tashm? kishte dal? bot?risht si z?dh?n?s i U?K-s? p?r Zon?n e Llapit dhe kisha frik? se serb?t mund t’ua b?nin ndonj? t? zez?.

N? or?n 4 e 30 minuta num?rova tet? detonime, q? vinin shum? af?r. Dridhen dritaret e sht?pis?. Nga qendra e qytetit vijn? krisma nga arm? automatike. Mes njer?zve komunikohet vet?m me telefon. Vijave duket se u ?sht? z?n? fryma. N? lagje, Velani, djemt? problematik? tani jan? shnd?rruar n? roje. Bisedoj me ta n?p?r terr, pa ditur cili ?sht? cili.

“S? paku t? mos na z?n? n? gjum?. T? vdesim me sy ?el?” – m? thot? Dritoni.

N? or?n 5 e 45 minuta erdhi drita. Edhe ashtu nj? gjysm? ore p?rpara kishte zbardhur dita.

CNN jep pamje nga bombardimet e NATO-s n? Kosov? dhe n? Serbi. N? Jugosllavi gjendja e luft?s ka filluar t? funksionoj?. Kjo mund t? jet? e kobshme p?r shqiptar?t. Ata vriteshin pa i dh?n? kush kujt p?rgjegj?si edhe para k?saj gjendjeje. Njeriu mund t? shkoj? si qeni n? rrush.

Rreth or?s n?nt? u nisa t? blej buk? n? shitoren e lagjes, gjithnj? n? Velani. E gjeta t? mbyllur. Te Ibrahim Kadriu nuk mund ndenja. Nuk m? zinte vendi vend. Por, ai m? tregoi se mbr?m? e kishin marr? Bajram Kelmendin me dy djemt? dhe s’dihet ?far? ka ndodhur me ta. E kishin torturuar para familjes. U ktheva edhe nj?her? n? sht?pi. Mbylla dyert dhe dola. Lagjja dukej e vdekur. Vet?m rruga n?p?r lagjen e rom?ve d?shmonte se ende kishte njer?z n? qytet. Desha t? kthehem n? zyr?n e K?shillit p?r Mbrojtjen e t? Drejtave dhe Lirive t? Njeriut, por e gjeta der?n t? mbyllur. Rrug?s u ndala edhe n? sht?pin? e Bajram Kelmendit. N? interfon m’u paraqit e reja. I tregova kush isha dhe se vet?m m? interesonte t? dija p?r Bajramin dhe djemt?. M? tha se ende nuk dinin gj?. Nekiben nuk e trazova.

Vazhdova rrug?s mbi Vellush?, duke luajtur rolin e t? pafrik?suarit, dhe kalova para Teatrit Krahinor. Para nd?rtes?s ku ?sht? e vendosur “Koha Ditore” rrinin polic? me automatik? dhe gisht n? ?ark, q? k?rc?nojn?. Ishin edhe dy femra, q? pengoheshin t? hynin brenda. N?p?r bulevardin “N?n? Tereza” njoha vet?m fytyrat e disa qytetar?ve serb?. N? Ulpian? hyra n? vet?sh?rbim. Bleva nj? cop? djath? ka?kavall dhe nj? detergjent p?r rroba. Le t? jen?. Rrug?s deri n? banes?n e v?llait, i cili ka shkuar n? Amerik? para gati dy vjet?sh, takova vet?m profesorin Ajet Byty?i. Dukej shum? i shqet?suar. Fliste me z? t? ul?t dhe me droj?. N? banes? pos mbes?s me f?mij?t dhe dh?ndrit, gjeta edhe dy f?mij?t e Hamdiut, kush?ririt q? para pak dit?sh ia kishin thyer pes? brinj?. Djali i tij, Valoni, q? e kishte p?rjetuar torturimin e babit dhe, edhe vet? kishte marr? disa goditje, dukej si i retarduar. Dora dhe k?mba e djatht? i shkonin pa kontroll. Tani do ta ket? t? v?shtir? edhe mjekimin.

P?rs?ri fikje dritash, bombardime nga NATO, djegie objektesh e sht?pish shqiptare nga serb?t.

Edhe “Koha Ditore” u ndalua. Q? sot n? Kosov? nuk ka m? asnj? gazet? shqipe. Vet?m Radio Kosova e Lir? dhe KosovaPressi kishin mbetur. Ato nuk mund t’i kontrolloj? policia, as ushtria serbe, sepse transmetonin nga malet. Ishin t? vetmet dritare.

E premte, 26 mars -

?sht? dit?lindja e 26-t? e Lirakut. E pret n? front. Kur m? njoftoi me telefon vendimin, vjesht?n e shkuar, kur isha n? SHBA e n? Angli p?r vizit? private, se do t? shkonte “ku jan? burrat”, at? e pash? t? vrar?, veten t? lig. Edhe m? 1981 n? dit?lindjen e tij shp?rthyen demonstrata t? p?rgjakshme n? Prishtin?. At? vit nuk ia pat?m kremtuar dit?lindjen. Tani nuk e di n?se ?sht? i gjall?. Mediat e huaja kan? njoftuar se n? Llap ka pasur konfrontime, se po zhvillohej nj? ofensiv? e eg?r serbe mbi pozicionet e ?lirimtar?ve, se kishte t? vrar? e t? plagosur dhe dyndje popullsie. Tani nuk kam m? lidhje telefonike. T? gjith? shqiptar?ve ua kan? nd?rprer?. Ndihem tep?r i vetmuar. Komunikimin me bot?n e kam vet?m n? nj? drejtim: at? q? ma thot? televizioni ose radioja. Fatmir?sisht kam nj? transistor, me t? cilin mund t? ndjek lajmet edhe kur nuk ka rrym?.

Valdetja kishte mbushur en?t me uj?. Por, rezerva ushqimore nuk kemi p?r shum? dit?. Ka pak makarona e pak miell. Sot, pas nj? pritjeje disa or?sh n? radh? p?r buk?, shit?si serb u kishte th?n? shqiptar?ve: “?’pritni ju shqiptar?t? E keni dashur NATO-n, e k?tu pritni buk?n serbe?!” U kthye pa buk?.

Nga dritarja e pash? para nd?rtes?s ku jam vendosur Nekibe Kelmendin. E zura me vrap. Ishte shum? e shqet?suar. Nuk mund i ndalte lot?t.

“Erdh?n nat?n. Hyn? si bisha. E torturuan para syve tan?. Kushtrimin, t? voglin, s’e lan? as t? mbathej. Ishin me uniforma t? zeza, me shenj?n e policis?. Pa maska. Asgj? s’di p?r ta. Kur pyeta n? polici, m’u p?rgjigjen me ciniz?m: Terrorist?t tuaj e kan? marr?. N? nj? zyr? m’u k?rc?nuan edhe mua.” – m? tha.

P?rflitej mos ishte n? arrest. Fatkeq?sisht at? mbr?mje mediet e huaja njoftuan se Bajram Kelmendi me dy djemt? ishin gjetur t? vrar? n? rrug?, n? mes Prishtin?s e Fush?-Kosov?s.

Dritat u ndalen m? her?t se net?ve t? tjera. U mbyll?m brenda me terrin. Tani mund t? d?gjoja lajme vet?m p?rmes transistorit, por edhe ato t? mang?ta. S’ka kush t? informoj?.

Arianiti m? gjeti p?rmes nj? telefoni t? fqinjit, Qazim Qerimit, p?rmbi banes?n e v?llait. M? g?zoi shum?. M? tregoi se nj? nat? p?rpara kishte biseduar me t? v?llan?, Lirakun. Kjo m? g?zoi edhe m? shum?. Tani e dija se i kishte shp?tuar ofensiv?s s? nj? dite m? par?. U emocionova shum?. I thash? q? n?se mund t? vendoste lidhje me t? t’ia uronte dit?lindjen. Po mezi i qita fjal?t. M’u ngushtua fyti, sa m’u ndal edhe z?ri.

Nat?n, n?n dritaret e banes?s, defiluan mjete motoristike t? ushtris? ose t? policis?. Tash ato nuk dalloheshin. I shikova nga terri. Pritsha n?se do t? ndalej ndonj?ra para hyrjes sime. Thash? me vete jam b?r? paranoik.

E shtun?, 27 mars -

Marr hapa qet?sues dhe ata m? ndihmojn? p?r gjum?. U zgjova kur Vetima dhe Valoni, f?mij?t e kush?ririt, donin t? shkonin. Nuk i lash. M? von? erdh e ?ma dhe i mori. Nd?rkoh? erdhi edhe Ibrahim Kadriu, kolegu e shoku i gjith? k?tyre viteve t? shkuara. Nuk e dija se ?’kishte ndodhur me t? q? at? m?ngjes, kur isha te ai. Nga Velania, ku jetonte edhe ai, i kishin p?rz?n? t? gjith?. Ai kishte zbritur n? Dardani, te i v?llai i gruas. U g?zova pa mas? kur e pash?. N? m?ngjes ia d?gjova z?rin edhe Nehat Islamit, kolegut e shokut tjet?r. Tani e dija se edhe ai ishte gjall?. Kur doli Ibrahimi, m? tha se do t? kthehej te Nehati. Por, nga dritarja e pash? duke shkuar n? drejtimin e kund?rt. ?far? ?sht? ai, shkon n? Velani.

Nga mesdita m? thirri djali nga Londra. M? njoftoi se kishte biseduar me Lirakun dhe se ishte mir?. “Halldyzi ?sht? plot optimiz?m” – m? tha ai p?r t? v?llan?. U ?lirova nga ankthi.

Vet?m kur n? ekranin e televizionit shqiptar u shfaqen pamje nga festimi, e mor?m vesh se sot ishte dita e Bajramit.

Telefonin e fqinjit, ku mund t? m? gjente, e kishte gjetur edhe Elez Biberaj, shefi i seksionit shqip t? “Z?rit t? Amerik?s”. Ishte shum? i preokupuar me situat?n dhe fatin e Kosov?s. Dritat u fik?n rreth or?s 5 e 30 minuta, pas dit?s. Ishte nj? nat? e gjat? dhe pa gjum?. Ndoqa “Evrop?n e Lir?” deri n? or?n pes? t? m?ngjesit. U shqet?sova tej mase. Njoftohej p?r dhjet?ra mij? t? d?buar me forc?, t? d?buar nga fshatrat e Prizrenit. U njoftua p?r masakr?n n? Gjakov? dhe p?r dhun?n n? Pej?. Fola me nipin n? Vitomiric?, Hysni Prelvukajn. M? tregoi se n? Pej? i kishin ndjekur t? gjith? shqiptar?t prej Kapeshnice, Zatrave. Thot? se ka shum? t? vrar?.

E diel, 28 mars -

Ishte nj? nat? e gjat?, por e qet?. Rreth or?s 21 prish?n qet?sin? disa shp?rthime, por nuk dihej n?se ishin nga NATO, apo t? forcave serbe.

Bajram Kelmendi me djemt? u varros?n. Edhe n? k?to rrethana avokatin e p?rcoll?n me nderime. P?r figur?n e tij fol?n Vehap Shita e Adem Dema?i. Un? pata frik? t? shkoj. P?rve? “m?kateve” t? mia (ende ?sht? e hapur procedura kund?r meje p?r vep?r penale bashkim kund?r integritetit territorial t? Jugosllavis?, p?r shkak t? raportit nga Kuvendi i Ka?anikut) p?r t? cilat m? kishte mbrojtur Bajrami, tani m? rrezikonte edhe pjes?marrja e djalit, Lirakut, n? luft?.

Nga frontet vijn? lajme edhe m? shqet?suese. Ofensiva serbe ?sht? edhe m? e eg?r. Vazhdojn? d?bimet dhe masakrat. Vet?m n? Bellacerk? t? Rahovecit, sipas lajmeve, i kan? vrar? 50 civil?. Nga familja Popaj jan? vrar? 19 veta.

?sht? dita e kat?rt q? nuk kam dal? nga banesa. M? duket sikur jam n? burg.

Fola me telefon, gjithnj? nga Qazimi, me Arianitin dhe Iliren, bashk?shorten e tij. Liraku ?sht? gjall?. Ky ?sht? i vetmi lajm i g?zuesh?m. M? tmerrojn? njoftimet p?r dhjet?ra mij? t? zhvendosur, n?n qiellin e hapur. Edhe sa do t? zgjas? kjo ?mendi?

Shk?putur nga kapitulli “Ditari luft?s: Ferri para liris?” i librit “Udh?tim n? t? shkuar?n” i Zenun ?elajt.