22 Highlights of My 2022

Gói ghém l?i 2022 trong 22 ?i?u, chào ?ón 2023 th?i.

(1) 2022, mình ?? tìm l?i ???c ng?n l?a bên trong mình — s? ?am mê, quy?t li?t, kiên trì, và m?t tinh th?n s?n sàng d?n than khi ??u t? th?i gian và s?c l?c vào m?t cái gì ?ó — mà có l? t? sau khi mình hoàn thành nhi?m k? t?i COGIC Debate Club vào ??u n?m l?p 12, mình v?n ch?a c?m th?y ???c. L?n này, ng?n l?a ?ó xu?t hi?n bùng cháy h?n ? Mount2, startup ??u tiên c?a mình. Mount2 ?? ??n sau m?t ??t kh?ng ho?ng hi?n sinh kéo dài m?y tháng tr?i c?a mình, và nhanh chóng tr? thành ?i?u n?i b?t nh?t trong n?m 2022.

(2) K? t? khi d?n than vào con ???ng startup v?i Mount2, mình ?? có v? vàn tr?i nghi?m, kinh nghi?m, và ki?n th?c m?i — t? kêu g?i v?n, pitching, tuy?n d?ng, qu?n ly nhan s?, nói chuy?n v?i ng??i dùng, teamwork, v.v… th?t s? là kh?ng th? k? h?t ???c. M?t trong nh?ng tr?i nghi?m ?áng nh? nh?t là làm vi?c v?i developers. Tr??c ?ay, mình ch?a t?ng làm vi?c trong cùng m?t d? án v?i các b?n k? s?, n?u có thì ch? là làm chung bài t?p nhóm ? các l?p h?c. Ph?i ??n Mount2, khi mình ph?i tr?c ti?p tham gia vào quá trình phát tri?n s?n ph?m ph?n m?m C?ng ngh? Giáo d?c ??y sóng gió, mình m?i có c? h?i tr?c ti?p giao ti?p và làm vi?c v?i các b?n k? s? trong team. Chính tr?i nghi?m này ?? d?y mình nhi?u th?, t? ki?n th?c v? quá trình làm vi?c c?a các b?n developers, giao ti?p trong c?ng vi?c, ??n cách giao và qu?n ly vi?c.

(3) M?t trong nh?ng ly do vì sao mình l?i g?p nhi?u khó kh?n khi làm vi?c cùng các developers ? th?i gian ??u là vì tr??c ?ay mình kh?ng có nhi?u hi?u bi?t ??i v?i vi?c l?p trình c?ng nh? các l?nh v?c c?ng ngh? cao nh? Trí tu? Nhan t?o. Mình ?? t?ng c?m th?y nó th?t xa v?i v?i mình, và mình c?ng ?? t?ng c? g?ng thi?t k? m?t con ???ng s? nghi?p kh?ng dính líu gì ??n c?ng ngh?. Và r?i, nh?ng cu?c trò chuy?n kh?ng m?t m?i v?i ?ng ng??i yêu làm Machine Learning, khoá h?c Computational & Algorithmic Thinking ? VinUni, r?i c?ng vi?c ? Mount2 ?? nhanh chóng khai m? t?m m?t và ki?n th?c c?a mình. Gi? thì mình kh?ng nh?ng ?ang làm vi?c trong l?nh v?c C?ng ngh? Giáo d?c, mà mình còn d? ??nh s? làm trong l?nh v?c này dài dài n?a.

(4) 2022 c?ng ?? d?y mình v??t qua s? kiêu ng?o c?a b?n than, khiêm t?n h?n, c?i m? h?n v?i nh?ng l?i góp y ho?c phê bình c?a ng??i khác, ?? lu?n trong tr?ng thái s?n sàng h?c h?i. Sau khi k?t thúc ba n?m c?p ba v?i m?t s? thành tích nh?t ??nh và ???c m?t s? ng??i b?c l? s? ng??ng m? v?i mình, mình có v? ?? “ng? quên trên chi?n th?ng” (m?c dù chi?n th?ng c?a mình v?n còn nh? bé l?m). Ph?i ??n khi làm vi?c ? Mount2, nh?n ra nh?ng thi?u sót v? ki?n th?c, k? n?ng, và t? duy còn có ph?n “ngay th?” c?a mình, r?i nh?n ???c nhi?u góp y mang tính xay d?ng t? các ??ng chí, mình m?i v? l? ra mình ?? t?ng t? cao nh? th? nào.

(5) M?t trong nh?ng th? mình t?ng t? cao v? b?n than là tính c?u toàn c?a mình. M?i khi làm m?t th? gì ?ó, mình th??ng r?t chú y ??n ti?u ti?t và k? v?ng nó ph?i hoàn h?o t? ??u ??n cu?i, t? vi?c l?n cho ??n vi?c nh?. Nh?ng khi làm Mount2, s? c?u toàn c?a mình có m?t v?n ?? nghiêm tr?ng: nó ng?n quá nhi?u tài nguyên v? th?i gian và c?ng s?c, trong khi startup có r?t nhi?u v?n ?? c?n gi?i quy?t và có th? có nh?ng v?n ?? quan tr?ng h?n n?a ch?a ???c làm. S? c?u toàn c?ng làm ch?m l?i t?c ?? tri?n khai c?a startup ?i, b?i mình c? nán l?i quá lau ? m?t s? c?ng vi?c. Gi? ?ay, thay vì c? g?ng làm m?i th? hoàn h?o, mình h?c cách Deliver fast - Fail fast - Learn fast (Tri?n khai nhanh - Th?t b?i nhanh - và H?c nhanh), c?ng là m?t t?n ch? ? Mount2 lu?n.

(6) M?t trong nh?ng h? qu? có ph?n b?t ng? k? t? khi mình làm Mount2 là mình yêu ngành h?c c?a mình — Qu?n tr? Kinh doanh — h?n. Ph?i làm startup, mình m?i th?t s? c?m nh?n ???c cái khó và cái hay c?a Qu?n tr? Kinh doanh, ch? kh?ng ch? hi?u v? m?t ly thuy?t nh? tr??c ?ay. Mà chính ?i?u này c?ng làm mình tr? nên h?ng hái trong vi?c h?c và t? tìm hi?u v? kinh doanh h?n, b?i mình hi?u ???c t?ng m?ng ki?n th?c m?t quan tr?ng nh? th? nào hay ?? làm gì trên th?c t?.

(7) M?t trong nh?ng thành t?u n?a khi làm Mount2 là mình ?? d?ng c?m b??c ra kh?i vùng an toàn v? ki?n th?c c?a b?n than, và h?c ???c nhi?u cái m?i! T? nh?ng k? n?ng c?ng nh? UI/UX Design ??n nh?ng c?ng c? chuyên m?n nh? Figma, Zeplin, Webflow, Sendgrid, GitHub, hay Google Analytics. K? c? ??i v?i nh?ng k? n?ng có v? kh?ng m?i nh? Design (tr??c ?ay mình ?? có 3 n?m làm Graphic Design r?i), b?n than mình c?ng h?c ???c nhi?u ?i?u m?i. Tiêu bi?u là vi?c mình ?? h?c ???c nhi?u best practices ?? design m?t cách logic, khoa h?c, và scalable h?n ?? phù h?p v?i vi?c giao ti?p v?i developers và m? r?ng s?n ph?m nè.

(8) 2022 c?ng mang ??n cho mình m?t ng??i ??ng chí trên c? tuy?t v?i — Mai Quang Tu?n. Tuy?t v?i ? ch? Tu?n d?y cho mình nhi?u ?i?u m?i, v? c? kinh doanh l?n c?ng ngh?. Tuy?t v?i ? ch? Tu?n s?n sàng phê bình, ch? ra nh?ng cái sai, cái thi?u sót cho mình ?? mình nh?n th?c và c?i thi?n. Tuy?t v?i ? ch? b?n mình ?? d?ng c?m kiên trì làm cùng nhau m?c cho bao khó kh?n. Tuy?t v?i c?ng là ? ch? Tu?n v?a là ??ng chí, v?a là ng??i yêu, nh?ng v?n r?t c?ng t? phan minh và kh?ng ?? hai ph?m trù này l?n l?n v?i nhau.

(9) K? t? khi làm Mount2, mình c?ng nh?n ra mình có nh?n th?c cao h?n v? nh?ng th? x?y ra xung quanh mình — nh?ng s? ki?n kinh t? v? m?, nh?ng sáng t?o ??i m?i trong c?ng ngh? (generative AI nè, ChatGPT nè), nh?ng v?n ?? x? h?i, hay là cau chuy?n c?a các c?ng ty ??ng ??ng sau các s?n ph?m mình dùng h?ng ngày (Figma, Notion, Duolingo, Webflow, Zoom, v.v…). Tr??c ?ay, vi?c c?p nh?t tin t?c v?i mình ch? là kh?ng ?? l?c h?u trong các cu?c nói chuy?n v?i b?n bè. Gi? ?ay, vi?c c?p nh?t th?ng tin, tin t?c v?i mình là ?? mình hi?u h?n v? th? s? và nh?ng ?nh h??ng nó ?ang/s? có ??i v?i mình, c?ng nh? là ?? h?c h?i và l?y c?m h?ng t? các cau chuy?n startup, kinh doanh thú v? n?a.

(10) 2022 c?ng giúp mình d?ng l?i s? ám ?nh v? ?i?m s? ? tr??ng h?c — khi mà mình ??t n?ng ?i?m s? h?n c? nh?ng giá tr? mình th?c s? nh?n ???c sau m?i l?p. K? t? n?m l?p 11, “h?i ch?ng” này ?? gi?m d?n s?c ?nh h??ng ??i v?i mình, nh?ng n?m nay có l? là lúc mà mình c?m th?y th?t s? t? do. Bay gi?, mình ?i h?c và t?n h??ng l?p h?c vì mình th?t s? c?m th?y bài h?c có y ngh?a ch? kh?ng ph?i ?? ??t ?i?m cao hay ??ng nh?t l?p nh? tr??c n?a. Và m?t con ?i?m th?p c?ng kh?ng còn làm mình d?n v?t nh? tr??c, vì ?i?m s? c?ng ch? là nh?t th?i th?i mà. Cái quan tr?ng là bài h?c nào mình th?m thía ???c, bài h?c nào ? l?i v?i mình lau.

(11) N?m 2022 mình ?? có tr?i nghi?m du l?ch th?c s?. Du l?ch ?úng chu?n du l?ch khám phá, ch? kh?ng ph?i là ?i sang m?t n?i khác vì ?? ?i thi hay d? s? ki?n nh? tr??c ?ay. Mình ?? ?i M?c Chau, Ngh? An, H? Chí Minh, Ninh Bình, r?i Tam ??o. M?i n?i ??u có m?t kh?ng khí và c?m giác r?t ??c bi?t. Và m?i n?i l?i cho mình c?m h?ng, n?ng l??ng, và s? yêu ??i ?? ti?p t?c d?n than và c?ng hi?n!

(12) 2022, mình ?? ???c h?c và hi?u sau h?n v? l?ch s? Vi?t Nam, nh? l?p h?c Ho Chi Minh Ideology ? VinUni — có l? là l?p h?c hay nh?t mình t?ng h?c ? VinUni cho ??n bay gi?. Tr??c ?ay, mình v?n có hi?u bi?t nh?t ??nh v? l?ch s? n??c nhà, nh?ng cho ??n khi h?c l?p h?c r?t intensive này, cùng v?i th?y Nguy?n Thành Nam, mình m?i th?c s? hi?u r?, hi?u sau. Mình càng yêu n??c h?n, t? hào khi là ng??i Vi?t Nam h?n, bi?t ?n các th? h? ?i tr??c h?n, và ??c bi?t là khát khao c?ng hi?n, ?óng góp cho n??c nhà h?n n?a. Quan tr?ng h?n c?, h?c l?ch s? xong mình còn rút ra ???c nhi?u bài h?c thi?t th?c ?? áp d?ng cho ??i s?ng cá nhan và s? nghi?p c?a mình.

(13) Nh? m?t n?m 2022 ??y tr?i nghi?m mà t? duy và suy ngh? c?a mình c?ng có nhi?u nang c?p. K? ra c?ng kh?ng xu?. Ví d? nh?, tr??c ?ay m?i khi làm vi?c nhóm mà mình có c?m giác mình ?ang “gánh team,” mình t?ng c?m th?y r?t t? cao v? mình — ki?u mình gi?i l?m nên mình gánh vác ???c team nè — r?i còn ??i khi trách móc các b?n cùng nhóm kh?ng t?n tam v?i c?ng vi?c. Th? nh?ng, gi? mình kh?ng còn th?y t? hào gì cho l?m v? nh?ng tr?i nghi?m “gánh team” nh? này. Vi?c mình ph?i “gánh team” ch? cho th?y mình là m?t leader kh?ng t?t, kh?ng bi?t cách t?o ??ng l?c cho m?i ng??i làm vi?c, kh?ng t?i ?u c?ng vi?c t? nh?ng ?i?m m?nh, ?i?m y?u t?ng thành viên ho?c ??n gi?n, bài t?p này kh?ng ph?i ?u tiên trong danh sách vi?c làm c?a các b?n trong nhóm, th? th?i. Vi?c “gánh team” kh?ng th? hi?n ???c mình là th?n thánh gì c?.

(14) N?m nay mình ch?a ch?m sóc b?n than quá t?t. Mình ??t ra m?c tiêu ??t ???c can n?ng 45 kg t? ??u n?m, ??n bay gi? kh?ng nh?ng kh?ng t?ng can mà còn gi?m sút m?t 1-2 kg. Th?c ra là mình ?? ??t m?c tiêu 45 kg trong vòng 3 n?m tr? l?i ?ay r?i, mà ch?a n?m nào mình nghiêm túc th?c hi?n. Mình v?n b? b?a, ?n u?ng kh?ng ?i?u ??, m?c dù mình hoàn toàn có th?, c?ng thêm c?ng th?ng c?ng vi?c n?a. ?ay là m?t l?i nh?c nh? ?? n?m 2023 mình chú y h?n v? s?c kho? th? ch?t c?a b?n than.

(15) S?c kho? tinh th?n c?a mình nhìn chung khá ?n, ch? có ?i?u n?m nay, có m?t vài giai ?o?n ng?n mình b? ??m chìm vào nh?ng c?m xúc tiêu c?c m?t cách quá ?à. Mình c?n c?i thi?n v?n ?? này h?n. C?m xúc tiêu c?c ??i khi là c?n thi?t ?? ?i lên (ví d? nh? s? th?t v?ng v? b?n than), nh?ng ??i khi nó kh?ng c?n thi?t (ví d? nh? s? ghen t? v?i ng??i khác). Mình c?n xác ??nh ???c ?au là nh?ng c?m xúc v? ly, kh?ng ?áng b?n tam hay suy ngh? v? nó quá nhi?u.

(16) N?m 2022 mình v?n ch?a dành nhi?u th?i gian cho gia ?ình mình ? ?à N?ng. Mình s? nghiêm túc c?i thi?n ?i?u này. N?m 2023, mình mu?n nói chuy?n th??ng xuyên h?n ?? c?p nh?t cu?c s?ng n?i xa c?a ba má, ch? hai, Lít ??, bé Mai, và ch? em h? hàng n?a.

(17) N?m 2023, mình c?n h?c cách ??t ra các ?u tiên khi làm vi?c, bi?t cái nào quan tr?ng cái nào kh?ng, và phan b? tài nguyên (th?i gian, c?ng s?c, brainpower) cho h?p ly, ch? kh?ng ph?i cái nào c?ng c? g?ng làm cho hoàn h?o, ch?n chu nh?t có th?.

(18) N?m 2023, mình c?ng mu?n b?n than dành nhi?u th?i gian suy ngh? và chiêm nghi?m nhi?u h?n. Làm startup ?úng là thú v? và n?ng ??ng, nh?ng mình c?ng d? dàng b? cu?n vào gu?ng quay c?ng vi?c tr??c m?t mà nhi?u khi quên d?ng l?i m?t chút ?? suy ngh?, ?ánh giá tình hình, bi?t cái gì ?ang hi?u qu? cái gì kh?ng ?? k?p th?i ?i?u ch?nh.

(19) N?m 2023, mình c?ng c?n ph?i critical h?n khi ra quy?t ??nh. Th?i gian qua, nhi?u khi mình l?ng nghe ng??i khác — sau khi ??c sách hay nghe chia s? t? ai ?ó — r?i áp d?ng bài h?c c?a h? vào tr??ng h?p c?a mình mà ch?a can nh?c th?u ?áo tình hu?ng r?t riêng c?a mình. Kh?ng ph?i cái gì hi?u qu? v?i ng??i khác c?ng hi?u qu? v?i mình, nên mình c?n suy ngh? c?n th?n h?n.

(20) N?m 2023, mình c?n h?c cách suy ngh? ??n gi?n h?n khi ?ánh giá m?t tình hình. ??n gi?n, y mình, là quay tr? l?i b?n ch?t g?c r? c?a v?n ?? r?i suy xét t? ?ó, ch? kh?ng ph?i c? ngh? lung tung ??n nh?ng cái rau ria mang tính b? m?t. S? vi?c nhi?u khi s? r?t ??n gi?n và r? ràng khi nhìn t? g?c r?.

(21) N?m m?i này, mình c?ng s? vi?t lách ??u ??n h?n, ?? h?c cách suy ngh? r? ràng, minh b?ch, logic, và có t? ch?c h?n. N?m 2022 ch?ng ki?n nhi?u l?n mình lam vào th? bí ho?c b? t?c trong suy ngh?. Mình ngh? vi?t lách s? giúp mình khai phóng suy ngh? h?n. Mình ?? b?t ??u vi?t lách tr? l?i t? vài tu?n g?n ?ay, và d? là s? ti?p t?c n?a. Bài vi?t này coi nh? là khai bút ??u n?m v?y.

(22) Cu?i cùng là chuy?n tài chính. Mình may m?n có ???c nh?ng ngu?n h? tr? t? phía VinUni ?? có th? h?c mà kh?ng b?n tam ??n chuy?n ti?n nong quá nhi?u, nh?ng nhi?u khi mình c?ng kh?ng ki?m soát vi?c chi tiêu c?a mình quá t?t nên kh?ng ít l?n lam vào tình tr?ng h?t ti?n. ?i?u này càng nguy hi?m h?n khi gi? ?ay mình ?ang làm startup full-time kh?ng l??ng, và c?ng kh?ng làm thêm gì nh? tr??c ?ay. N?m 2023, mình th?t s? c?n chi tiêu m?t cách th?ng minh h?n.

C?m ?n m?t n?m 2022, n?m mình chính th?c b??c sang tu?i 20, nhi?u th?ng và tr?m (nhi?u tr?m bên ngoài nh?ng c?ng nhi?u th?ng bên trong). 2022 ?? mang l?i cho mình nhi?u s? phát tri?n khó quên v? c? t? duy, ki?n th?c, k? n?ng, suy ngh?, thái ?? s?ng, và hành ??ng. ?ay ch?c ch?n là m?t trong nh?ng n?m mình s? kh?ng bao gi? quên khi v? già.

C?m ?n gia ?ình cute c?a mình — ba Lam, má Van, ch? hai Th?, em trai Lít, em út Mai — ?? lu?n ? bên mình dù nhi?u khi mình quên kh?ng g?i v? nhà. C?m ?n Mai Quang Tu?n ?? thay gia ?ình ? bên mình, ch?m sóc mình, ?ng h? mình khi mình xa nhà. C?m ?n các ??ng chí ? Mount2 — k? c? nh?ng ??ng chí ?? r?i ?i và nh?ng ??ng chí ?ang ? l?i — ?? là m?t ph?n kh?ng th? thi?u trong m?t trong nh?ng c?t m?c quan tr?ng nh?t trong s? nghi?p mình. C?m ?n nh?ng ng??i b?n ? VinUni ?? lu?n k? vai sát cánh bên mình. C?m ?n các th?y c?, các anh ch? nhan viên ? VinUni ?? d?y cho mình nhi?u ?i?u hay và h? tr? mình r?t nhi?u. Mình c?ng mu?n c?m ?n r?t r?t nhi?u ng??i khác n?a — các th?y c? c?, các b?n c?, nh?ng ng??i mình ch?a k?p c?m ?n tr?c ti?p,… — nh?ng bài vi?t c?ng ?? dài. Mình ch? xin c?m ?n t?t c? m?i ng??i, nh?ng ai ?? và ?ang ??n trong cu?c ??i mình, góp ph?n làm cho 20 n?m ??u tiên trên ??i c?a mình th?t s? y ngh?a.

Xin chào 2023!