Το παρ?δοξο τη? επιλογ??: το "λιγ?τερο" ε?ναι "περισσ?τερο" (Less is More)!

Φανταστε?τε ?τι χρει?ζεστε γ?λα, οπ?τε πηγα?νετε στο μπακ?λικο για να αγορ?σετε. Φτ?νοντα? στο δι?δρομο των γαλακτοκομικ?ν βλ?πει? ?τι υπ?ρχουν δεκ?δε? επιλογ??. Αυτ?? τι? μ?ρε?, ?χι μ?νο πρ?πει να αποφασ?σετε για το ποσοστ? λ?που? που θ?λετε (1%, 2%, ?παχο κ.λπ.), αλλ? και απ? ποια πηγ? θ?λετε να προ?ρχεται το γ?λα σα?: αγελ?δε?, αμ?γδαλα, σ?για, βρ?μη…και η λ?στα συνεχ?ζεται. Σχεδ?ν ?ναυδο? στ?κεσαι μπροστ? στο δι?δρομο και δεν ?χει? ιδ?α τι γ?λα να π?ρει?. Υπ?ρχουν τ?σε? πολλ?? επιλογ?? που σε κατακλ?ζουν.

Αυτ? το φαιν?μενο ε?ναι γνωστ? ω? το ?παρ?δοξο τη? επιλογ??? και γ?νεται ανησυχητικ? στον σ?γχρονο κ?σμο, ?που ?λο και περισσ?τερε? επιλογ?? γ?νονται ε?κολα διαθ?σιμε? σε εμ??.

Το παρ?δοξο τη? επιλογ?? ορ?ζει ?τι εν? μπορε? να πιστε?ουμε ?τι το να μα? παρουσι?ζονται πολλαπλ?? επιλογ?? και πω? διευκολ?νει την επιλογ? μα? με την οπο?α θα ε?μαστε ευχαριστημ?νοι, στην πραγματικ?τητα ?μω? η ?παρξη πληθ?ρα? επιλογ?ν απαιτε? περισσ?τερη πνευματικ? προσπ?θεια για τη λ?ψη μια? απ?φαση? και στο τ?λο? μπορε? να μα? αφ?σει μια α?σθηση αμφιβολ?α?, ? ακ?μα και δυσαρ?σκεια?, για την επιλογ? μα?.

Αν ?πρεπε να διαλ?ξουμε μ?νο μεταξ? 1% και 2% γ?λακτο?, θα ?ταν πιο ε?κολο να γνωρ?ζουμε ποια επιλογ? προτιμ?με, αφο? μπορο?με ε?κολα να σταθμ?σουμε τα υπ?ρ και τα κατ?. ?ταν ο αριθμ?? των επιλογ?ν αυξ?νεται, αυξ?νεται και η δυσκολ?α του να γνωρ?ζει? τι ε?ναι καλ?τερο. Αντ? να αυξ?σουμε την ελευθερ?α μα? να ?χουμε αυτ? που θ?λουμε, το παρ?δοξο τη? επιλογ?? υποδηλ?νει ?τι το να ?χουμε π?ρα πολλ?? επιλογ?? στην πραγματικ?τητα περιορ?ζει την ελευθερ?α μα?.

Το παρ?δοξο τη? επιλογ??, γνωστ? και ω? υπερφ?ρτωση επιλογ?ν, ε?ναι ?να ψυχολογικ? φαιν?μενο που υποδηλ?νει ?τι το να ?χει? π?ρα πολλ?? επιλογ?? μπορε? να οδηγ?σει σε αυξημ?νο ?γχο?, αναποφασιστικ?τητα και τελικ? μειωμ?νη ικανοπο?ηση με την επιλεγμ?νη επιλογ?. Αυτ? το παρ?δοξο διαδ?θηκε απ? τον ψυχολ?γο Barry Schwartz στο βιβλ?ο του το 2004 με τ?τλο ?The Paradox of Choice: Why More Is Less?.

Η θεωρ?α υποστηρ?ζει ?τι εν? η ?παρξη κ?ποιου βαθμο? επιλογ?? ε?ναι γενικ? θετικ? και ενδυναμωτικ?, ?να? υπερβολικ?? αριθμ?? επιλογ?ν μπορε? να κατακλ?σει τα ?τομα και να κ?νει τη λ?ψη αποφ?σεων πιο δ?σκολη. ?ταν παρουσι?ζονται πολλ?? επιλογ??, οι ?νθρωποι μπορε? να αισθ?νονται π?εση να αξιολογ?σουν διεξοδικ? ?λε? τι? εναλλακτικ??, οδηγ?ντα? σε κ?πωση αποφ?σεων και αυξημ?νο ?γχο?.

Το ?διο φαιν?μενο παρατηρε?τε και στον τομ?α τη? Διαχε?ριση? Ανθρωπ?νων Π?ρων με την ?λλειψη προσωπικο? στην πλειοψηφ?α των επιχειρ?σεων, αφο? οι εργαζ?μενοι μπροστ? στο μεγ?λο φ?σμα των επιλογ?ν που ?χουν δεν αφοσι?νονται σε μια θ?ση εργασ?α?, αλλ? ?γυρν?ν? απ? τον ?ναν εργοδ?τη στον ?λλον αναζητ?ντα? τον εργασιακ? παρ?δεισο!

?Το να μ?θει? να επιλ?γει? ε?ναι δ?σκολο. Το να μ?θει? να επιλ?γει? καλ? ε?ναι πιο δ?σκολο. Και το να μ?θει? να επιλ?γει? καλ? σε ?ναν κ?σμο απερι?ριστων δυνατοτ?των ε?ναι ακ?μα πιο δ?σκολο, ?σω? και ακατ?ρθωτο? Barry Schwartz - The Paradox of Choice

Υπ?ρχουν μερικ?? βασικ?? πτυχ?? του παραδ?ξου τη? επιλογ??:

1?? Δυσκολ?α λ?ψη? αποφ?σεων: Με μια πληθ?ρα επιλογ?ν, οι ?νθρωποι μπορε? να δυσκολε?ονται να προσδιορ?σουν ποια επιλογ? ε?ναι η καλ?τερη για αυτο??, οδηγ?ντα? σε παρ?λυση ? δυσαρ?σκεια με την τελικ? επιλογ?.

2?? Τ?ψει? και ενοχ??: Η ?παρξη πολλ?ν επιλογ?ν μπορε? να αναγκ?σει τα ?τομα να αμφισβητ?σουν ε?ν π?ραν τη σωστ? απ?φαση, οδηγ?ντα? σε συναισθ?ματα λ?πη? ? ενοχ??, ε?ν το αποτ?λεσμα δεν ε?ναι το αναμεν?μενο.

3?? Κ?στο? ευκαιρ?α?: ?ταν παρουσι?ζονται πολλ?? επιλογ??, οι ?νθρωποι μπορε? να απασχοληθο?ν με το τι μπορε? να χ?νουν επιλ?γοντα? μια επιλογ? ?ναντι ?λλων, μει?νοντα? τη συνολικ? του? ικανοπο?ηση με την απ?φασ? του?.

4?? Μειωμ?νη ευημερ?α: Παρ? την αντ?ληψη ?τι περισσ?τερε? επιλογ?? οδηγο?ν σε μεγαλ?τερη ευημερ?α, η ?ρευνα ?χει δε?ξει ?τι οι υπερβολικ?? επιλογ?? μπορο?ν πραγματικ? να μει?σουν τη συνολικ? ικανοπο?ηση απ? τη ζω?.

Για να αντιμετωπ?σουν το παρ?δοξο τη? επιλογ??, τα ?τομα μπορο?ν να υιοθετ?σουν στρατηγικ?? ?πω? ο καθορισμ?? συγκεκριμ?νων κριτηρ?ων για τη λ?ψη αποφ?σεων, ο περιορισμ?? του αριθμο? των επιλογ?ν που εξετ?ζουν και η εστ?αση στι? πραγματικ?? προτιμ?σει? και προτεραι?τητε? του?.

Εν ολ?γοι?, αντ? να προσπαθε?τε να επιλ?ξετε αν?μεσα σε μια λ?στα επιλογ?ν, χρησιμοποι?στε ερωτ?σει? για να εξαλε?ψετε τι? επιλογ?? σα? σε μ?α μ?νο επιλογ?. Μπορε? να νι?θει? ?τι θα π?ρει περισσ?τερο χρ?νο, αλλ? ε?ναι πολ? πιο ε?κολο και λιγ?τερο αγχωτικ? απ? την επιλογ?.

Ομο?ω?, οι επιχειρ?σει? μπορο?ν να χρησιμοποι?σουν αυτ? τη γν?ση για να βελτιστοποι?σουν τι? προσφορ?? προ??ντων και να βοηθ?σουν του? καταναλωτ?? να λαμβ?νουν πιο σ?γουρε? αποφ?σει?! Τ?λο? οι εργοδ?τε? μπορο?ν να επενδ?σουν στην Εμπειρ?α των Εργαζομ?νων με σκοπ? την α?ξηση τη? ευημερ?α? του? και τελικ?? του χρονικο? διαστ?ματο? παραμον?? του? στι? εταιρε?ε? του?!